ΤΟΥ ΓΙΩΡΓΟΥ ΣΚΑΦΙΔΑ
«Παραγωγικός» (ή μήπως ενοχλητικός) έως και την ύστατη στιγμή, ο Νίκος Κοτζιάς παρέδωσε το περασμένο Σάββατο τα ηνία του υπουργείου Εξωτερικών προβαίνοντας σε μια βαρυσήμαντη προαναγγελία, το μέλλον της οποίας ωστόσο διαγράφεται αβέβαιο για μια σειρά από λόγους που δεν έχουν να κάνουν μόνο με τις «πολεμικές» ενστάσεις των «έξω» (βλέπε Τουρκία) αλλά και με κάποια «ταμπού» της ιδίας της ελληνικής πλευράς.
Ο κ. Κοτζιάς αποχώρησε ανακοινώνοντας ότι η Ελλάδα πρόκειται να επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα ή αλλιώς την αιγιαλίτιδα ζώνη της από τα 6 στα 12 ναυτικά μίλια κατά τρόπο τμηματικό, σε τρεις φάσεις, ξεκινώντας από το Ιόνιο Πέλαγος: από τους Οθωνούς αρχικά (βορείως της Κέρκυρας) έως και τα Αντικύθηρα, για να περάσει εν συνεχεία από τα Αντικύθηρα έως και την Κρήτη, και από την Κρήτη έπειτα να ανέβει πάνω προς τον Σαρωνικό και τον Παγασητικό Κόλπο.
- Σε πρακτικό επίπεδο, εάν όντως υλοποιηθούν οι παραπάνω προαναγγελίες, η Ελλάδα θα έχει επεκτείνει τα γεωγραφικά όρια της κυριαρχίας της για πρώτη φορά έπειτα από περίπου 70 χρόνια (από την ενσωμάτωση δηλαδή των Δωδεκανήσων και μετά).
Η αιγιαλίτιδα ζώνη είναι ο παρακείμενος στις ηπειρωτικές και νησιωτικές ακτές χώρος πάνω στον οποίο ένα κράτος ασκεί πλήρη κυριαρχία. Διαφέρει, κοινώς, από τις κατά πολύ ευρύτερες χωρικά υφαλοκρηπίδα και Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ) πάνω στις οποίες τα κράτη έχουν δικαιώματα εκμετάλλευσης. Η Ελλάδα έχει αναφαίρετο μονομερές δικαίωμα να επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα στα 12 ναυτικά μίλια, πράγμα που όμως δεν έχει κάνει λόγω των τουρκικών απειλών για πόλεμο (casus belli) στο Αιγαίο.
Η προαναγγελία του κ. Κοτζιά για επέκταση των χωρικών υδάτων έρχεται να ταράξει μεν τα νερά, ξεκινώντας ωστόσο από το Ιόνιο Πέλαγος για το οποίο γεωγραφικά οι Τούρκοι δεν μπορούν να έχουν κανένα λόγο. Σημειώνεται ότι η Τουρκία έχει από την πλευρά της προχωρήσει σε τμηματική επέκταση των χωρικών της υδάτων στη Μαύρη Θάλασσα αλλά και στην Ανατολική Μεσόγειο.
- Για να υλοποιηθούν οι προαναγγελίες του κ. Κοτζιά, απαιτούνται τρία προεδρικά διατάγματα (ένα για κάθε ζώνη επέκτασης), τα οποία θα πρέπει, αφού πρώτα ολοκληρωθούν, εν συνεχεία να κατατεθούν προς υπογραφή, να υπογραφούν, να δημοσιευτούν στο ΦΕΚ και να κοινοποιηθούν στον ΟΗΕ. Από τα εν λόγω διατάγματα, ολοκληρωμένο είναι μόνο το ένα, εκείνο που αφορά στην επέκταση της αιγιαλίτιδας ζώνης στο Ιόνιο, από τους Οθωνούς έως και τα Αντικύθηρα, το οποίο είχε λάβει μάλιστα και τις σχετικές υπογραφές, αλλά (σύμφωνα με πληροφορίες) τώρα θα πρέπει να υπογραφεί εκ νέου, έπειτα από τις αλλαγές στην ηγεσία του ΥΠΕΞ.
Καλά ενημερωμένες πηγές εκτιμούν, πάντως, μιλώντας στο ΕΘΝΟΣ, ότι στην πράξη και παρά τις όποιες εξαγγελίες, η Ελλάδα «πολύ δύσκολα» θα προχωρήσει στην έστω τμηματική επέκταση των χωρικών της υδάτων.
Καλούμενοι να αναλύσουν τους λόγους, άλλοι μιλούν για ένα «λόμπι της αδράνειας» (συμπεριλαμβάνοντας μάλιστα μεταξύ εκείνων που βλέπουν αρνητικά την τμηματική επέκταση των χωρικών υδάτων ακόμη και τον ίδιο τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας κ. Παυλόπουλο) και άλλοι για ένα «ακαδημαϊκό και διπλωματικό κατεστημένο που προσεγγίζει την αύξηση των χωρικών υδάτων ως το απόλυτο ταμπού, αντιδρώντας είτε από άγνοια, είτε από ιδεολογία».
- Σε επίσημο επίπεδο πάντως, ο τομεάρχης Εξωτερικών της Νέας Δημοκρατίας, Γιώργος Κουμουτσάκος, αντέδρασε καταγγέλλοντας ότι «μια πολύ σημαντική ανακοίνωση για την εξωτερική πολιτική της χώρας, όπως η επιλεκτική επέκταση των χωρικών της υδάτων, έγινε πρόχειρα και αποσπασματικά επ’ ευκαιρία της παράδοσης – παραλαβής του Υπουργείου Εξωτερικών».
Τις ενστάσεις του εξέφρασε και ο Ευάγγελος Βενιζέλος υπογραμμίζοντας ότι: «Μερική επέκταση της αιγιαλίτιδας ζώνης εκτός Αιγαίου, με τα χωρικά ύδατα στο Αιγαίο να παραμένουν στα 6 μίλια, σημαίνει αποδοχή, πρώτον, του θεμελιώδους τουρκικού επιχειρήματος περί “ειδικών συνθηκών” στο Αιγαίο και, δεύτερον, της τουρκικής πρακτικής καθώς η Τουρκία έχει διαφοροποιημένο μήκος χωρικών υδάτων».
ΠΗΓΗ: ΕΘΝΟΣ φύλλο 22 Οκτωβρίου