Η ποσότητα των χρημάτων που κυκλοφορούν εκτός του τραπεζικού συστήματος στην Αλβανία ανήλθε σε περισσότερα από 422 δισεκατομμύρια λεκ (περίπου 4,2 δισεκατομμύρια ευρώ) τον Ιανουάριο. Σε σύγκριση με τον αντίστοιχο μήνα του προηγούμενου έτους, η μη ελεγχόμενη κυκλοφορία μετρητών αυξήθηκε κατά 34 δισεκατομμύρια λεκ, αγγίζοντας ένα από τα υψηλότερα επίπεδα που έχουν καταγραφεί ποτέ.

Σύμφωνα με τον οικονομολόγο Ζεφ Πρέτσι, τα χρήματα που κυκλοφορούν εκτός τραπεζών αποτελούν μέρος της άτυπης οικονομίας και συχνά συνδέονται με δραστηριότητες παράνομου χαρακτήρα, τόσο εντός όσο και εκτός της χώρας. Σε σχέση με το σύνολο της κυκλοφορούσας ρευστότητας στην οικονομία, η οποία εκτιμάται σε 1,79 τρισεκατομμύρια λεκ, η παραοικονομία αντιπροσωπεύει περίπου το 23,6% του συνόλου. Για λόγους σύγκρισης, στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης το αντίστοιχο ποσοστό δεν ξεπερνά το 9%.

Ορισμένοι ειδικοί επισημαίνουν ότι η αύξηση της κυκλοφορίας ανεπίσημων μετρητών οφείλεται τόσο στην αδυναμία της δημόσιας διοίκησης να ελέγξει τη ροή χρήματος όσο και στη διείσδυση κεφαλαίων από εγκληματικές δραστηριότητες. Παρά το γεγονός ότι η Φορολογική Αμνηστία δεν εγκρίθηκε ως νόμος, στην πράξη εφαρμόζεται άτυπα, συμβάλλοντας στην αύξηση της παραοικονομίας.

Ένα από τα κύρια αποτελέσματα αυτής της κατάστασης είναι η υποτίμηση του ευρώ και άλλων ξένων νομισμάτων. Οι οικονομολόγοι συμφωνούν ότι η ανεξέλεγκτη κυκλοφορία μετρητών επηρεάζει τις συναλλαγματικές ισοτιμίες, αν και οι τράπεζες δεν έχουν άμεσο μηχανισμό να περιορίσουν το φαινόμενο.

Η παράδοση των συναλλαγών με μετρητά ενισχύει το οικονομικό αθέμιτο, καθιστώντας δυσκολότερη την καταπολέμηση του ξεπλύματος μαύρου χρήματος και δημιουργώντας προβλήματα στη σταθερότητα της οικονομίας. Σε απάντηση, το Υπουργείο Οικονομικών και η Φορολογική Διοίκηση έχουν ξεκινήσει πρωτοβουλίες για τον περιορισμό των πληρωμών με μετρητά, επιδιώκοντας να μειώσουν τη ροή ανεπίσημου χρήματος εκτός του τραπεζικού συστήματος.