Οι Αλβανοί αντιμετωπίζουν οικονομικές δυσκολίες στην πληρωμή της ιατρικής και οδοντιατρικής περίθαλψης. Έκθεση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) παρέχει αναλυτικά στοιχεία σχετικά με την ανάγκη και την πρόσβαση στην υγειονομική περίθαλψη στις χώρες που καλύπτει, συμπεριλαμβανομένης της Αλβανίας.

Τα δεδομένα για τις ανικανοποίητες ανάγκες προέρχονται από έρευνες σε νοικοκυριά, όπου οι συμμετέχοντες ρωτήθηκαν αν υπήρξε στιγμή τον τελευταίο χρόνο που χρειάζονταν ιατρική ή οδοντιατρική περίθαλψη αλλά δεν μπόρεσαν να την εξασφαλίσουν λόγω κόστους, απόστασης ή χρόνου αναμονής.

Σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) για τα εισοδήματα και τις συνθήκες διαβίωσης, η έρευνα διεξάγεται ετησίως στις χώρες της ΕΕ, καθώς και στην Αλβανία, το Μαυροβούνιο, τα Σκόπια, τη Σερβία, την Ελβετία και την Τουρκία. Τα πιο πρόσφατα διαθέσιμα δεδομένα αφορούν το 2023.

Το ποσοστό των ατόμων άνω των 16 ετών που δηλώνουν ότι δεν μπόρεσαν να λάβουν την απαιτούμενη ιατρική περίθαλψη κυμαίνεται από 0,1% στην Κύπρο και τη Μάλτα έως 12,9% στην Εσθονία. Για την οδοντιατρική περίθαλψη, το ποσοστό αυτό κυμαίνεται από 0,1% στη Μάλτα έως 15,6% στην Αλβανία.

Η κύρια αιτία για τη μη λήψη ιατρικής περίθαλψης είναι ο χρόνος αναμονής σε 19 κράτη-μέλη της ΕΕ και το κόστος σε 16 από αυτά. Στην οδοντιατρική περίθαλψη, το κόστος είναι η βασική αιτία σε όλες τις χώρες, εκτός από τη Φινλανδία και τη Σλοβενία, όπου ο χρόνος αναμονής αποτελεί το μεγαλύτερο εμπόδιο.

Οι ανικανοποίητες ανάγκες για ιατρική και οδοντιατρική περίθαλψη είναι συχνότερες στα χαμηλότερα εισοδηματικά στρώματα. Οι μεγαλύτερες διαφορές λόγω εισοδήματος παρατηρούνται στην Αλβανία και την Ελλάδα για την ιατρική περίθαλψη και στην Αλβανία και την Πορτογαλία για την οδοντιατρική.

Στα φτωχότερα νοικοκυριά, οι οικονομικές δυσκολίες οφείλονται κυρίως στις δαπάνες για φάρμακα. Οι πληρωμές από την τσέπη των ασθενών (OOP) για φάρμακα οδηγούν σε οικονομική δυσχέρεια και ανικανοποίητες ανάγκες στα φτωχότερα νοικοκυριά. Αντίστοιχα, οι ιδιωτικές πληρωμές για οδοντιατρική περίθαλψη επιβαρύνουν οικονομικά τα πιο εύπορα νοικοκυριά, ενώ καθιστούν δυσκολότερη την πρόσβαση για τα φτωχότερα.

Υπάρχουν σημαντικές ανισότητες στην οικονομικά προσιτή πρόσβαση στην περίθαλψη, με τα φτωχότερα νοικοκυριά να πλήττονται περισσότερο. Στα χαμηλότερα εισοδηματικά στρώματα, το 40% των νοικοκυριών σε όλα τα κράτη-μέλη της ΕΕ αντιμετωπίζει δυσβάσταχτες ιατρικές δαπάνες.

Μέσα σε αυτά τα στρώματα, η οικονομική επιβάρυνση λόγω ιατρικών εξόδων κυμαίνεται από 2% έως 74%. Αντίστοιχα, οι ανικανοποίητες ανάγκες για ιατρική περίθαλψη κυμαίνονται από λιγότερο από 1% έως 23%, ενώ για την οδοντιατρική περίθαλψη από λιγότερο από 1% έως 17%.

Οι πληρωμές από την τσέπη των ασθενών για φάρμακα είναι ο κύριος παράγοντας που προκαλεί οικονομικές δυσκολίες σε όλα τα κράτη-μέλη της ΕΕ, με τις φτωχότερες οικογένειες να επηρεάζονται περισσότερο.