Η κρίση στον αγροτικό τομέα στην Αλβανία, με τη μείωση του αριθμού των ζώων και την εγκατάλειψη μικρών γεωργικών εκτάσεων, έχει οδηγήσει σε αύξηση του κόστους ζωής στη χώρα.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της INSTAT, από τα 41 βασικά καταναλωτικά προϊόντα, οι τιμές των 29 αυξήθηκαν μεταξύ Δεκεμβρίου 2023 και Δεκεμβρίου 2024. Η αύξηση αυτή αφορά κυρίως προϊόντα που προέρχονταν ιστορικά από την εγχώρια αγορά. Ωστόσο, η μείωση της παραγωγής στη γεωργία, σε συνδυασμό με την αυξημένη ζήτηση λόγω τουρισμού, έχει συμβάλει στη σημαντική άνοδο των τιμών.

Μεταξύ των προϊόντων με τη μεγαλύτερη αύξηση τιμών το 2024 ήταν το μοσχαρίσιο κρέας (+95,4 λεκ/κιλό), το μέλι (+80 λεκ/λίτρο), το αρνίσιο κρέας (+80 λεκ/κιλό) και το κρασί (+63 λεκ/750 γραμμάρια). Επίσης, καταγράφηκαν αυξήσεις στις τιμές του τυριού (+54 λεκ/κιλό), του βουτύρου (+44 λεκ), των ελιών (+43 λεκ/κιλό) και του σαλαμιού (+41,3 λεκ/κιλό).

Αντίθετα, η μεγαλύτερη μείωση τιμής καταγράφηκε στα πορτοκάλια (-25,6 λεκ/κιλό), ενώ πτώση σημειώθηκε και σε άλλα προϊόντα όπως τα μήλα, τα κρεμμύδια και οι πιπεριές. Σημαντική μείωση σημειώθηκε επίσης στις τιμές των καυσίμων, με το πετρέλαιο και τη βενζίνη να μειώνονται κατά 16 λεκ/λίτρο, ακολουθώντας την πτώση των διεθνών τιμών.

Τα δεδομένα της INSTAT δείχνουν ότι οι ελιές είχαν τη μεγαλύτερη ποσοστιαία αύξηση (+16,5%), ακολουθούμενες από τις πατάτες (+16,3%), τα λεμόνια (+15%) και τις ντομάτες (+14%). Παράλληλα, οι τιμές ποτών όπως η μπύρα και το κρασί, καθώς και γαλακτοκομικών όπως το τυρί, το γάλα και το γιαούρτι, αυξήθηκαν σημαντικά.

Ωστόσο, οι μεγαλύτερες μειώσεις σε ποσοστά σημειώθηκαν στα πορτοκάλια (-16,7%), στα ξηρά κρεμμύδια (-14,5%) και στα μήλα (-9%). Οι τιμές των καυσίμων μειώθηκαν κατά 6-8,7%.

Η μείωση της εγχώριας αγροτικής παραγωγής έχει οδηγήσει σε αύξηση των εισαγωγών τροφίμων, οι οποίες τα τελευταία τρία χρόνια αυξάνονται με διψήφιους ρυθμούς, αλλά σε υψηλότερες τιμές. Η μεγαλύτερη αύξηση των τιμών καταγράφεται σε προϊόντα με σημαντική μείωση της εγχώριας παραγωγής, όπως το κρέας, τα γαλακτοκομικά και ορισμένα λαχανικά, όπως οι πατάτες και οι ντομάτες.

Η αύξηση των τιμών βασικών προϊόντων ξεπερνά τη βελτίωση των εισοδημάτων, επηρεάζοντας ιδιαίτερα συνταξιούχους και εργαζόμενους με χαμηλές αποδοχές.