Ένα νέο σχέδιο νόμου που τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση στην Αλβανία καθορίζει τις διαδικασίες εκμίσθωσης γεωργικών γαιών σε στρατηγικούς επενδυτές. Σύμφωνα με το άρθρο 15 του νομοσχεδίου, οι εκτάσεις που εντάσσονται στο Ταμείο Ακίνητων Περιουσιών για την Υποστήριξη Στρατηγικών Επενδύσεων εξαιρούνται από τις δημόσιες δημοπρασίες που διοργανώνει το Υπουργείο Γεωργίας.

Επιπλέον, το ίδιο άρθρο προβλέπει ότι, όταν οι στρατηγικοί επενδυτές μισθώνουν γεωργική γη για την παραγωγή ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές μέσω αγροφωτοβολταϊκών συστημάτων, η σύμβαση υπογράφεται από τα υπουργεία Γεωργίας, Οικονομίας και Ενέργειας. Για γαίες με χαμηλή παραγωγικότητα (κατηγορίες 9 και 10), οι στρατηγικοί επενδυτές μπορούν να κατασκευάσουν φωτοβολταϊκά πάρκα αποκλειστικά για την παραγωγή ενέργειας, με την έγκριση της Επιτροπής Στρατηγικών Επενδύσεων.

Πέρα από τις ρυθμίσεις για τους στρατηγικούς επενδυτές, το νομοσχέδιο εισάγει νέες κατηγορίες που μπορούν να μισθώσουν κρατική γη για 30 χρόνια, όπως επενδύσεις σε θερμοκήπια και υποστηρικτικές υποδομές για υδροπονία και αεροπονία.

Παράλληλα, η αλβανική κυβέρνηση ενέκρινε τροποποιήσεις που διευκολύνουν την παραχώρηση κρατικών περιουσιών σε ιδιώτες μέσω ενοικίασης ή άλλων συμφωνιών, όπως τα προγράμματα "1 ευρώ". Οι αλλαγές αυτές στοχεύουν στη βελτίωση των διαδικασιών, ιδιαίτερα για στρατηγικές επενδύσεις, και προβλέπουν ότι οι περιουσίες που προορίζονται για τέτοιες επενδύσεις εξαιρούνται από την υποχρεωτική διαδικασία διαγωνισμού στην αρχική φάση της επένδυσης. Ωστόσο, για μελλοντικές επεκτάσεις απαιτείται διαγωνιστική διαδικασία.

Επιπλέον, κρατικές περιουσίες μπορούν να παραχωρηθούν με συμβολικό αντίτιμο 1 ευρώ για επενδύσεις άνω των 100 εκατομμυρίων λεκ σε τομείς όπως ο αθλητισμός, ο πολιτισμός, ο τουρισμός, η καινοτομία και κοινωνικά έργα. Η έγκριση αυτών των προτάσεων γίνεται από τον Πρωθυπουργό.

Αυτές οι νομοθετικές πρωτοβουλίες αποσκοπούν στην προσέλκυση στρατηγικών επενδύσεων και στην ενίσχυση της οικονομικής ανάπτυξης. Ωστόσο, έχουν προκαλέσει ανησυχίες σχετικά με την προστασία των ιδιοκτησιακών δικαιωμάτων και την τήρηση των πολεοδομικών και περιβαλλοντικών κανονισμών. Σύμφωνα με δημοσιεύματα, υπάρχουν φόβοι ότι οι αλλαγές αυτές μπορεί να οδηγήσουν σε απαλλοτριώσεις περιουσιών χωρίς επαρκή αποζημίωση και σε κατασκευαστικές δραστηριότητες που δεν συμμορφώνονται με τους ισχύοντες κανονισμούς.

Επιπλέον, η κυβέρνηση έχει προτείνει νομοσχέδιο που επιτρέπει την κατασκευή έργων σε προστατευόμενες περιοχές, προκαλώντας αντιδράσεις από περιβαλλοντικές οργανώσεις που ανησυχούν για τις επιπτώσεις στο φυσικό περιβάλλον.

Συνολικά, ενώ οι προτεινόμενες αλλαγές στοχεύουν στην ενίσχυση των επενδύσεων και της οικονομικής ανάπτυξης, εγείρουν ζητήματα σχετικά με την προστασία των ιδιοκτησιακών δικαιωμάτων, τη διαφάνεια στις διαδικασίες παραχώρησης κρατικών περιουσιών και τη διασφάλιση της περιβαλλοντικής βιωσιμότητας.