Εκατοντάδες επιχειρήσεις στην Αλβανία που εισάγουν αγαθά σε ειδικό φόρο κατανάλωσης βρίσκονται αντιμέτωπες με ένα άνευ προηγουμένου πρόβλημα, καθώς η έλλειψη φορολογικών σημάτων τους εμποδίζει να πραγματοποιούν εισαγωγές. Η κατάσταση αυτή προκλήθηκε από την αδυναμία του Υπουργείου Οικονομικών να διαχειριστεί τη μετάβαση της παραγωγής σημάτων από τον ιδιωτικό τομέα στο κράτος. Το αποτέλεσμα είναι ένα κλίμα αθέμιτου ανταγωνισμού, καθώς οι τελωνειακές αρχές αποκτούν τον έλεγχο του ποια εταιρεία μπορεί να συνεχίσει τη λειτουργία της και ποια οδηγείται σε οικονομική ασφυξία.
Η κρίση ξεκίνησε τον Μάιο του 2023, όταν η κυβέρνηση αποφάσισε να λήξει τη σύμβαση παραχώρησης των φορολογικών σημάτων και να αναθέσει την παραγωγή τους στον κρατικό φορέα «Τυπογραφείο Αξιών». Σύμφωνα με κυβερνητική απόφαση, το Υπουργείο Οικονομικών όφειλε να μεταφέρει όλα τα σχετικά δεδομένα και πάγια μέσα σε επτά μήνες. Ωστόσο, παρά το χρονικό περιθώριο, το κράτος δεν κατάφερε να δημιουργήσει την απαιτούμενη υποδομή, με αποτέλεσμα την πλήρη διακοπή της παραγωγής σημάτων.
Αντιλαμβανόμενες το επικείμενο χάος, οι αρχές ενημέρωσαν τον Δεκέμβριο του 2023 τις εισαγωγικές επιχειρήσεις να προμηθευτούν αποθέματα σημάτων από τον προηγούμενο πάροχο, ώστε να διασφαλιστεί η ομαλή λειτουργία της αγοράς για έξι μήνες. Ωστόσο, η ενημέρωση φαίνεται να έγινε επιλεκτικά, καθώς πολλές εταιρείες δηλώνουν ότι δεν έλαβαν καμία ειδοποίηση, με αποτέλεσμα να μην μπορούν πλέον να συνεχίσουν τη δραστηριότητά τους.
Την ίδια περίοδο, η κυβέρνηση προχώρησε σε διαδοχικές αλλαγές στη διοίκηση του «Τυπογραφείου Αξιών». Τον Ιούλιο του 2023 αντικατέστησε τον τότε διοικητή, Hysa, με τη Hysi, η οποία απομακρύνθηκε τον Δεκέμβριο λόγω της αποτυχίας της να επιλύσει την κρίση. Στη θέση της διορίστηκε η Γιόνα Σούλι, η οποία προερχόταν από κυβερνητικό οργανισμό διαχείρισης ξένων χρηματοδοτήσεων.
Μπροστά στην κλιμακούμενη κρίση, ο πρωθυπουργός ανακοίνωσε τον Νοέμβριο 2023 τη δημιουργία μιας κοινής εταιρείας μεταξύ του αλβανικού κράτους και των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων για την εκτύπωση φορολογικών σημάτων και άλλων εγγράφων αξίας. Παρότι η σχετική συμφωνία εγκρίθηκε από το υπουργικό συμβούλιο τον Ιανουάριο του 2024, η αγορά συνεχίζει να βρίσκεται σε παράλυση, καθώς πολλές επιχειρήσεις έχουν διακόψει τη δραστηριότητά τους, ενώ άλλες εξακολουθούν να λειτουργούν υπό αδιευκρίνιστες συνθήκες, δημιουργώντας υπόνοιες επιλεκτικής μεταχείρισης από τις αρχές.
Σχόλια