Η ανάπτυξη του τουρισμού και των ξένων επενδύσεων στην Αλβανία δεν έχει συνοδευτεί από την ενίσχυση της εγχώριας παραγωγής. Αντίθετα, τα έσοδα που προκύπτουν από αυτούς τους τομείς χρησιμοποιούνται για την εισαγωγή αγαθών, αφήνοντας τη βιομηχανία σε στασιμότητα.
Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του 2024, οι εξαγωγές σημείωσαν τη μεγαλύτερη πτώση από το 2005, ενώ οι εισαγωγές αυξήθηκαν κατά 2,4%, φτάνοντας τα 894,3 δισεκατομμύρια λεκ. Αυτό οδήγησε το εμπορικό έλλειμμα σε ιστορικό υψηλό των 521,7 δισεκατομμυρίων λεκ (5,2 δισεκατομμύρια ευρώ). Η τάση αυτή δείχνει ότι η αλβανική οικονομία δαπανά όλο και περισσότερα χρήματα εκτός χώρας, παράγοντας λίγα σε αντάλλαγμα.
Ένας από τους κύριους λόγους της αύξησης των εισαγωγών είναι η αυξημένη ζήτηση του τουριστικού κλάδου για προμήθειες, όπως έπιπλα ξενοδοχείων, ομπρέλες παραλίας, τρόφιμα και άλλα είδη. Ταυτόχρονα, οι εξαγωγές έχουν αποδυναμωθεί στις περισσότερες βασικές κατηγορίες προϊόντων, επιδεινώνοντας τον λόγο εισαγωγών προς εξαγωγές.
Το 2022, οι εξαγωγές αντιστοιχούσαν στο 51% των εισαγωγών, ποσοστό που μειώθηκε στο 41,7% το 2024. Παράλληλα, η αποδυνάμωση του εθνικού νομίσματος και η αύξηση του κόστους παραγωγής έχουν πλήξει τις επιχειρήσεις που βασίζονται στις εξαγωγές. Ορισμένες μεταφέρουν τις δραστηριότητές τους σε άλλους τομείς, όπως η κατασκευή και ο τουρισμός, ενώ άλλες κλείνουν.
Η πτώση της συναλλαγματικής ισοτιμίας του ευρώ επηρεάζει αρνητικά τις εξαγωγές, καθώς μειώνει τα έσοδα των παραγωγών, ενώ καθιστά τις εισαγωγές φθηνότερες. Πολλά εισαγόμενα προϊόντα, όπως γαλακτοκομικά και λαχανικά, πωλούνται πλέον φθηνότερα από τα εγχώρια, γεγονός που εντείνει την πίεση στις τοπικές επιχειρήσεις.
Η τουριστική ανάπτυξη δεν ενισχύει την παραγωγή, καθώς μεγάλο μέρος των προμηθειών που απαιτούνται για τη φιλοξενία των επισκεπτών προέρχεται από το εξωτερικό. Το 2024, οι εισαγωγές ειδών που σχετίζονται με τα ξενοδοχεία αυξήθηκαν έως και 50%, επιδεινώνοντας περαιτέρω το εμπορικό έλλειμμα.
Η παραγωγική βιομηχανία της Αλβανίας, ειδικά οι εξαγωγικοί τομείς, βρίσκονται σε κρίση, αντιμετωπίζοντας προβλήματα ανταγωνιστικότητας και αβεβαιότητα για το μέλλον. Η πτώση των εξαγωγών, ιδιαίτερα στους τομείς της κλωστοϋφαντουργίας, των μετάλλων και της ενέργειας, συνεχίζεται για δεύτερη χρονιά, με μείωση 15,4% το 2024. Η τάση αυτή δημιουργεί ανησυχίες για το αν η οικονομία θα καταφέρει να ανακάμψει ή αν η εξάρτηση από τις εισαγωγές θα συνεχίσει να αυξάνεται.
Σχόλια