Ο πρόεδρος της Σερβίας Aleksandar Vucic και ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, αρμόδιος για θέματα διαχείρισης και πόρων, Richard Verma, είχαν το Σάββατο (11/1) συνομιλίες σχετικά με την απόφαση της αμερικανικής κυβέρνησης να επιβάλει κυρώσεις σε περισσότερες από 200 εταιρείες του ρωσικού ενεργειακού τομέα, συμπεριλαμβανομένης της σερβικής πετρελαϊκής εταιρείας NIS.
Σύμφωνα με την απόφαση, οι κυρώσεις θα τεθούν πλήρως σε ισχύ σε 45 ημέρες. Τοπικά μέσα ενημέρωσης στο Βελιγράδι ανέφεραν ότι ο Vucic ζήτησε παράταση της προθεσμίας για την εφαρμογή των κυρώσεων.
Απευθυνόμενος προς τους πολίτες μετά τη χθεσινή ανακοίνωση από την Ουάσιγκτον, ο Vucic είπε ότι οι ΗΠΑ δήλωσαν ότι ούτε η Σερβία ούτε η NIS είναι συγκεκριμένα ο στόχος αυτών των κυρώσεων και ότι τα μέτρα αποτελούν μέρος μιας ευρύτερης δράσης κατά ρωσικών εταιρειών και συναφών επιχειρήσεων, συμπεριλαμβανομένης της NIS.
Από το 2008, η ρωσική κρατική εταιρεία Gazprom Neft και η μητρική της Gazprom κατέχουν την πλειοψηφία των μετοχών της NIS σε ποσοστό 56,15 τοις εκατό, ενώ το 29,87 τοις εκατό ανήκει στη Σερβία.
Ο Verma είχε δηλώσει μετά τη συνάντηση με τον Vucic ότι σκοπός των κυρώσεων ήταν να αφαιρεθεί η Ρωσία από το ιδιοκτησιακό καθεστώς της NIS και ότι η αλλαγή του ιδιοκτησιακού καθεστώτος της NIS θα οδηγούσε σε «περισσότερη ειρήνη στην περιοχή και διαφοροποίηση των ενεργειακών πηγών της Σερβίας».
«Οι κυρώσεις στρέφονται κατά της Ρωσίας, όχι κατά της Σερβίας», τόνισε ο Αμερικανός αξιωματούχος προσθέτοντας ότι η Σερβία δεν θα υποστεί καμία οικονομική συνέπεια εάν αφαιρέσει τη Ρωσία από την ιδιοκτησιακή δομή της NIS.
Σύμφωνα με τον Αμερικανό αξιωματούχο, η NIS είναι η πιο κερδοφόρα εταιρεία στη Σερβία, αλλά τα κέρδη αυτά δεν χρησιμοποιούνται στη Σερβία και η Ρωσία τα χρησιμοποιεί «για να χρηματοδοτήσει τη βάναυση επιθετικότητά της κατά της Ουκρανίας».
Ο Verma ανέφερε ότι συζήτησε με τον Βούτσιτς την καθιέρωση ενός στρατηγικού διαλόγου μεταξύ των ΗΠΑ και της Σερβίας που θα ανεβάσει τις σχέσεις τους σε υψηλότερο επίπεδο.
Ο Vucic δήλωσε ότι η Σερβία θα βασιστεί στα ενεργειακά αποθέματα κατά το επόμενο διάστημα και ότι δεν θα υπάρξει έλλειψη φυσικού αερίου ή πετρελαίου, παρότι ανακοίνωσε ότι έλαβε ειδοποίηση από το Αζερμπαϊτζάν ότι δεν θα είναι σε θέση να προμηθεύσει 1,7 εκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου στη Σερβία την ημέρα στο εγγύς μέλλον λόγω προβλημάτων.
«Έλαβα ειδοποίηση από τους αδελφούς και φίλους μας από το Αζερμπαϊτζάν ότι λόγω ανυπέρβλητων δυσκολιών, λόγω των προβλημάτων που έχουν, από σήμερα δεν μπορούμε πλέον να βασιστούμε στα 1,7 εκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου που μας έρχονται καθημερινά», δήλωσε ο Vucic προσθέτοντας ότι είναι αβέβαιο και ασαφές ποιο είναι το αναμενόμενο χρονοδιάγραμμα για την αποκατάσταση των προμηθειών φυσικού αερίου.
«Αυτό σημαίνει ότι από σήμερα αρχίζουμε να ξοδεύουμε τα δικά μας αποθέματα πολύ πιο έντονα και σε μεγαλύτερο βαθμό», σημείωσε ο Σέρβος πρόεδρος προσθέτοντας ότι «όπως βλέπετε, τα κακά νέα δεν έρχονται ένα προς ένα».
Ο πρωθυπουργός της Κροατίας Andrej Plenkovic δήλωσε την Παρασκευή το βράδυ ότι η κροατική κυβέρνηση είναι ενήμερη για το νέο καθεστώς κυρώσεων κατά ρωσικών οντοτήτων και προσώπων και ότι η επικοινωνία μεταξύ της κυβέρνησης και των αμερικανικών αρχών για το θέμα αυτό συνεχίζεται εδώ και αρκετές εβδομάδες.
Μετά την ανακοίνωση του νέου πακέτου κυρώσεων των ΗΠΑ, ο κροατικός κρατικός διαχειριστής πετρελαιαγωγών JANAF εξέδωσε ανακοίνωση στην οποία ανέφερε ότι έχει μακροχρόνια συνεργασία με τη NIS με σύμβαση για τη μεταφορά 10 εκατομμυρίων τόνων πετρελαίου από την 1η Ιανουαρίου 2024 έως τις 31 Δεκεμβρίου 2026.
Ο κροατικός φορέας εκμετάλλευσης πετρελαιαγωγών δήλωσε ότι εργάζεται εντατικά με τις αρμόδιες κυβερνητικές υπηρεσίες για την εξεύρεση λύσεων για τον μετριασμό των επιπτώσεων στις επιχειρηματικές του δραστηριότητες.
«Είναι προς το συμφέρον της Κροατίας να χρησιμοποιηθούν αυτές οι 45 ημέρες για την επίλυση του ιδιοκτησιακού ζητήματος. Θέλουμε η JNAF να συνεχίσει να προμηθεύει τη Σερβία με πετρέλαιο μέσω των αγωγών μας, διότι θέλουμε η γειτονική μας χώρα να είναι σταθερή τόσο από οικονομική άποψη όσο και από άποψη ενεργειακής ασφάλειας, και οι σερβικές αρχές το γνωρίζουν αυτό … Ταυτόχρονα, δίνουμε ιδιαίτερη προσοχή στις επιχειρηματικές δραστηριότητες της JNAF και έχουμε λάβει υπόψη μας τυχόν δευτερογενείς συνέπειες για την JNAF από αυτό το καθεστώς κυρώσεων. Υπό αυτή την έννοια, διαβεβαιώνουμε ότι οι επιχειρήσεις της JNAF παραμένουν εντελώς ανεπηρέαστες», τόνισε ο Plenkovic.
Σχόλια