Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) προτείνει στην Τράπεζα της Αλβανίας την εφαρμογή επιπλέον μέτρων για τη διαχείριση κινδύνων, με στόχο τον περιορισμό της ταχείας αύξησης των δανείων για ακίνητα.

Σε συνέντευξή του στο περιοδικό "Monitor", το ΔΝΤ προτείνει η Κεντρική Τράπεζα να θέσει ανώτατα όρια στον λόγο δανείου προς αξία του ακινήτου που χρηματοδοτείται, καθώς και στον λόγο εξυπηρέτησης χρέους προς εισόδημα (DTI) των δανειοληπτών. Επιπλέον, το ΔΝΤ σημειώνει πως, δεδομένου του υψηλού ποσοστού μη προστατευμένων δανείων σε ξένο νόμισμα, τα μέτρα αυτά θα μπορούσαν να διαφοροποιηθούν μεταξύ δανείων σε λεκ και ξένο νόμισμα.

Όπως ανέφερε η επικεφαλής της αποστολής του ΔΝΤ για την Αλβανία, Άνκε Βέμπερ, "ο τραπεζικός τομέας είναι καλά κεφαλαιοποιημένος και διαθέτει ρευστότητα, ενώ οι κανονιστικοί δείκτες υπερβαίνουν σημαντικά τις απαιτήσεις. Ωστόσο, η ραγδαία αύξηση των στεγαστικών δανείων και η συνεχής άνοδος των τιμών στον τομέα των ακινήτων απαιτούν προσεκτική παρακολούθηση".

Το ΔΝΤ έχει εκφράσει επανειλημμένα ανησυχίες για την ταχεία αύξηση των δανείων για ακίνητα. Μέχρι το τέλος Οκτωβρίου 2024, ο ετήσιος ρυθμός αύξησης των στεγαστικών δανείων σε ιδιώτες ανήλθε στο 13,4%, ενώ για τις επιχειρήσεις στο 20,3%. Χωρίς την υποτίμηση του ευρώ έναντι του λεκ, οι αυξήσεις αυτές θα ήταν ακόμη μεγαλύτερες.

Σήμερα, το υφιστάμενο ρυθμιστικό πλαίσιο δεν περιλαμβάνει ποσοτικούς περιορισμούς για δάνεια. Ο λόγος χρηματοδότησης της αγοραζόμενης ιδιοκτησίας ή ο λόγος των δόσεων προς τα εισοδήματα εξαρτώνται από τις εσωτερικές πολιτικές κάθε τράπεζας.

Τον Οκτώβριο 2024, η Τράπεζα της Αλβανίας ενέκρινε αλλαγές στον κανονισμό για τη διαχείριση κινδύνων των μη τραπεζικών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων. Για πρώτη φορά, εισήχθη όριο στον λόγο των δόσεων δανείου προς το καθαρό μηνιαίο εισόδημα των δανειοληπτών. Παρόλα αυτά, ο περιορισμός αυτός ισχύει μόνο για δάνεια από μη τραπεζικά ιδρύματα, ενώ δεν υπάρχουν αντίστοιχοι περιορισμοί για δάνεια από εμπορικές τράπεζες.

Το ΔΝΤ πλέον συνιστά την επιβολή υποχρεωτικών κανονιστικών ορίων στους βασικούς δείκτες διαχείρισης κινδύνων, ως άμεσο τρόπο περιορισμού της ανάπτυξης του δανεισμού για ακίνητα.

Τον Ιούνιο 2024, με σύσταση του ΔΝΤ, η Τράπεζα της Αλβανίας εισήγαγε για πρώτη φορά έναν αντικυκλικό συντελεστή κεφαλαιακής επάρκειας, στοχεύοντας στη συγκράτηση της υπερβολικής αύξησης του δανεισμού. Σύμφωνα με τον Διοικητή, Γκεντ Σέικο, ο συντελεστής αυτός θα ανέρχεται σε 0,25% και θα εφαρμοστεί από όλες τις εμπορικές τράπεζες στην Αλβανία από την 30ή Ιουνίου 2025.