Το 2024, τουλάχιστον πέντε θηλυκές θαλάσσιες χελώνες καρέτα-καρέτα χρησιμοποίησαν την παραλία Παχειά Άμμος, στο χωριό Σταυρός στη χερσόνησο Ακρωτήρι της Κρήτης, για να γεννήσουν τα αυγά τους, με αποτέλεσμα 500 χελωνάκια να φτάσουν στη θάλασσα.

Σύμφωνα με έκθεση του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Κρήτης, επιβεβαιώθηκαν 13 φωλιές της προστατευόμενης αυτής χελώνας, ενώ υπάρχει πιθανότητα ο αριθμός να έφτασε τις 15 φέτος.

Συνολικά, έντεκα φωλιές ανοίχτηκαν από εθελοντές του ΑΡΧΕΛΩΝ, του συλλόγου για την προστασία της θαλάσσιας χελώνας, τον Σεπτέμβριο και τον Οκτώβριο, οδηγώντας στην επιτυχημένη εκκόλαψη εκατοντάδων αυγών. Τα δεδομένα δημοσιοποίησε ο Περιβαλλοντικός Σύλλογος Σταυρού (S.E.A.), ο οποίος καλεί τις αρμόδιες αρχές να διασφαλίσουν την προστασία της περιοχής.

Η Ελλάδα φιλοξενεί περίπου το 60% των φωλιών της καρέτα-καρέτα στη Μεσόγειο, σύμφωνα με το WWF Ελλάς, με δύο από τους σημαντικότερους τόπους αναπαραγωγής να βρίσκονται στο Εθνικό Θαλάσσιο Πάρκο Ζακύνθου και στον νότιο Κυπαρισσιακό Κόλπο στη δυτική Πελοπόννησο.

Η περιοχή του Σταυρού, μόλις 15 χιλιόμετρα ανατολικά της πόλης των Χανίων, θεωρείται ένα από τα σημαντικότερα πολιτιστικά μνημεία της Κρήτης. Από το 1973 έχει χαρακτηριστεί «τοπίο ιδιαίτερης φυσικής ομορφιάς» που χρήζει κρατικής προστασίας.

Η παραλία Παχειά Άμμος, ένας αναγνωρισμένος χώρος ωοτοκίας της καρέτα-καρέτα, βρίσκεται 300 μέτρα από την κεντρική παραλία του χωριού, όπου ο Άντονι Κουίν χόρεψε τον διάσημο συρτάκι στην ταινία «Αλέξης Ζορμπάς» του Μιχάλη Κακογιάννη.

Εκτός από τις χελώνες, η περιοχή φιλοξενεί σπάνια χλωρίδα, όπως το απειλούμενο κρίνο της θάλασσας (Pancratium maritimum), τους τελευταίους αμμόλοφους στη βόρεια Κρήτη, και τα πολύτιμα λιβάδια Ποσειδωνίας στον βυθό. Επιπλέον, αποτελεί σημείο ξεκούρασης για αποδημητικά πουλιά και βρίσκεται κοντά σε υγρότοπο που προστατεύεται εν μέρει από Προεδρικό Διάταγμα.

Τα τελευταία χρόνια, οι κάτοικοι του Σταυρού αντιτίθενται στα σχέδια του Δήμου Χανίων για την κατασκευή αντλιοστασίου λυμάτων στην Παχειά Άμμο.

«Αυτή η κατασκευή αποτελεί σοβαρή απειλή με τεράστιες οικολογικές συνέπειες για τις θαλάσσιες χελώνες, τη θαλάσσια ζωή, τη χλωρίδα και, φυσικά, για τους κατοίκους και τους επισκέπτες της περιοχής,» αναφέρεται σε διαδικτυακή αίτηση στήριξης του αγώνα.

Οι κάτοικοι αναγνωρίζουν την ανάγκη δημιουργίας νέου αντλιοστασίου, όμως τονίζουν ότι η παραλία ωοτοκίας δεν είναι κατάλληλη τοποθεσία. Οι κινητοποιήσεις συνεχίζονται, ενώ ο Σύλλογος δηλώνει πως έχει λάβει μηνύματα υποστήριξης από όλο τον κόσμο. Ο νομικός σύμβουλος του Συλλόγου προετοιμάζει τις επόμενες νομικές ενέργειες για να σταματήσει άμεσα το έργο και να βρεθεί εναλλακτική λύση.