Η UNESCO, για τρίτη φορά, προειδοποιεί ότι η περιοχή της Οχρίδας κινδυνεύει από αυθαίρετες κατασκευές, την αστικοποίηση και τον ακατάλληλο χωροταξικό σχεδιασμό. Από τα Σκόπια και την Αλβανία ζητούνται άμεσες ενέργειες για τη διατήρηση αυτού του φυσικού και πολιτιστικού θησαυρού, ώστε να μη συμπεριληφθεί στη Λίστα Παγκόσμιας Κληρονομιάς σε Κίνδυνο. Η νέα έκθεση της UNESCO επαναλαμβάνει την ανάγκη για συγκεκριμένα μέτρα προστασίας των μοναδικών φυσικών και πολιτιστικών χαρακτηριστικών της Οχρίδας.

Αυτή είναι η τρίτη έκθεση της UNESCO που υπογραμμίζει ότι οι ακατάλληλες παρεμβάσεις, η αστικοποίηση και οι ανεπαρκείς υποδομές προκαλούν ανεπανόρθωτες ζημιές στην περιοχή, με κίνδυνο να χάσει την εξαιρετική της αξία σε σύντομο ή μεσοπρόθεσμο διάστημα. Η UNESCO, μέσω της έκθεσης, ζητά επειγόντως την αναθεώρηση των πολεοδομικών σχεδίων για την Οχρίδα και τη Στρούγκα, την άμεση διακοπή των κατασκευών στο υγροτοπικό σύστημα του Στούντεντσιτσα, και τη διευθέτηση του προβλήματος των αυθαίρετων κτισμάτων που αλλοιώνουν τον αυθεντικό χαρακτήρα της περιοχής.

Τον Οκτώβριο ότι λύματα από σηπτικές δεξαμενές, αγροκτήματα και τουριστικές εγκαταστάσεις καταλήγουν στη λίμνη της Οχρίδας, ενώ δεκάδες ξενοδοχεία και εστιατόρια δεν συνδέονται με το αποχετευτικό δίκτυο. Η UNESCO παρακολουθεί στενά την κατάσταση και έχει δηλώσει ότι τον Ιούλιο του 2025 θα αποφασίσει αν η περιοχή θα συμπεριληφθεί στη Λίστα Κληρονομιάς σε Κίνδυνο.

Οι τοπικές αρχές της Οχρίδας έχουν καταγράψει 869 αυθαίρετες κατασκευές από το 2006, ενώ από το 2020 έως τον Σεπτέμβριο του 2024 εντοπίστηκαν άλλες 120. Συνολικά, έχουν υποβληθεί 15.939 αιτήσεις νομιμοποίησης αυθαίρετων κατασκευών, από τις οποίες 416 βρίσκονται κοντά στη λίμνη της Οχρίδας και 2.347 εντός του Εθνικού Πάρκου Γκαλίτσιτσα.

Η περιβαλλοντική οργάνωση “Front 21/42” τονίζει ότι καμία από τις 15 συστάσεις της UNESCO δεν έχει εφαρμοστεί, ενώ σε τέσσερις περιπτώσεις η κατάσταση έχει επιδεινωθεί. Επισημαίνουν την ανάπτυξη ενός ολόκληρου αστικού συγκροτήματος στον υγρότοπο του Στούντεντσιτσα, λόγω της αδράνειας των αρμόδιων υπηρεσιών. Σύμφωνα με την οργάνωση, η κληρονομιά της Οχρίδας θυσιάζεται λόγω διαφθοράς και έλλειψης σεβασμού στη νομοθεσία.

Η Αλβανία, όπου βρίσκεται ένα μέρος της λίμνης, έχει υποχρεώσεις για την προστασία της περιοχής από το 2019. Η UNESCO ζητά την αναθεώρηση του πολεοδομικού σχεδίου του Πόγραδετς, την αποτροπή της αστικοποίησης και την προστασία της ευαίσθητης ζώνης του Δρινού.

Μέχρι την 1η Φεβρουαρίου 2025, Σκόπια α και Αλβανία οφείλουν να υποβάλουν κοινή έκθεση προόδου για την προστασία της περιοχής. Η UNESCO τονίζει ότι, χωρίς τις απαραίτητες ενέργειες, η περιοχή της Οχρίδας κινδυνεύει να καταγραφεί ως μνημείο σε κίνδυνο.