Οι κλιματικές αλλαγές έχουν καταστήσει τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων πιο ευάλωτες, ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά την εκδήλωση δασικών πυρκαγιών.

Το 2024 κατέγραψε τις μεγαλύτερες καταστροφές της τελευταίας δεκαετίας από πυρκαγιές σε δάση στην Αλβανία και στο Κόσοβο, σύμφωνα με στοιχεία του Ευρωπαϊκού Συστήματος Πληροφοριών για Δασικές Πυρκαγιές (EFFIS), το οποίο παρακολουθεί πυρκαγιές και καμένες εκτάσεις μέσω δορυφορικής παρακολούθησης.

Στην Αλβανία, καταγράφηκαν φέτος 168 πυρκαγιές που κατέστρεψαν 46.534 εκτάρια, ενώ στο Κόσοβο σημειώθηκαν 94 πυρκαγιές που έκαψαν 12.079 εκτάρια δασών και θάμνων. Η Αλβανία δεν είχε καταγράψει τέτοιους αριθμούς από το 2012, όταν είχαν καταστραφεί 53.459 εκτάρια από 149 πυρκαγιές, ενώ το Κόσοβο είχε να δει τόσο μεγάλες καταστροφές από το 2007, όταν 22 πυρκαγιές είχαν κάψει 16.246 εκτάρια δασών και βοσκοτόπων.

Οι μεγαλύτερες ζημιές για το 2024 στις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων καταγράφηκαν στη Βόρεια Μακεδονία, όπου, σύμφωνα με το EFFIS, κάηκαν 95.181 εκτάρια από 131 πυρκαγιές. Στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη καταστράφηκαν 43.571 εκτάρια από 178 πυρκαγιές, στη Σερβία 38.954 εκτάρια από 226 πυρκαγιές, και στο Μαυροβούνιο 23.054 εκτάρια από 135 πυρκαγιές.

Η Αλβανία και τα Σκόπια ενεργοποίησαν πολλές φορές φέτος τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Πολιτικής Προστασίας, ζητώντας αεροπορική συνδρομή για την κατάσβεση των πυρκαγιών, λόγω των περιορισμένων μέσων και ανθρώπινων πόρων που διαθέτουν.

Σε περιοχές στη νότια Αλβανία, όπως οι νομοί Αργυροκάστρου και Αυλώνας, οι πυρκαγιές απείλησαν μικρά χωριά, τα οποία έχουν σχεδόν ερημώσει τα τελευταία χρόνια λόγω της μετανάστευσης των κατοίκων. Σύμφωνα με ειδικούς στην αντιμετώπιση εκτάκτων αναγκών, η ερήμωση αυτών των περιοχών καθιστά την κατάσταση δυσκολότερη, καθώς λείπουν τα ανθρώπινα μέσα για την υποστήριξη των επιχειρήσεων κατάσβεσης.

Οι ειδικοί επισημαίνουν ότι η πλειονότητα των δήμων, που διαχειρίζονται το 90% των δασικών εκτάσεων της χώρας, δεν έχουν υποβάλει προγράμματα επενδύσεων για την αναδάσωση και την αποκατάσταση των κατεστραμμένων περιοχών.

Έκθεση της Παγκόσμιας Τράπεζας για το Κλίμα και την Ανάπτυξη στις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων, που δημοσιεύτηκε τον Νοέμβριο, υπογραμμίζει την ανάγκη των βαλκανικών χωρών να επενδύσουν στη μείωση των κινδύνων που προκαλούν οι κλιματικές αλλαγές.

Η έκθεση αναφέρει ότι η Αλβανία χρειάζεται επενδύσεις ύψους 6 δισεκατομμυρίων δολαρίων την επόμενη δεκαετία για την προστασία των πολιτών και της περιουσίας από τους αυξανόμενους κινδύνους πλημμυρών, πυρκαγιών, σεισμών και κατολισθήσεων. Αντίστοιχα, το Κόσοβο πρέπει να επενδύσει περίπου 2,8 δισεκατομμύρια δολάρια την ίδια περίοδο.

Σύμφωνα με την έκθεση, το 95% των δήμων στην Αλβανία έχουν επηρεαστεί από φυσικές και κλιματικές καταστροφές τα τελευταία 20 χρόνια, οι οποίες έχουν γίνει συχνότερες και πιο έντονες. Για το Κόσοβο, τονίζεται ότι το 36,8% της συνολικής έκτασης της χώρας βρίσκεται υπό μεσαίο κίνδυνο πυρκαγιών και το 15,8% υπό υψηλό κίνδυνο. Επίσης, οι ορεινές περιοχές της χώρας εκτίθενται σε σημαντικούς κινδύνους κατολισθήσεων.