Ο αριθμός των εργαζομένων στην αλβανική οικονομία αυξήθηκε μόλις κατά 1,6% κατά το τρίτο τρίμηνο του τρέχοντος έτους, ενώ οι μισθοί στον ιδιωτικό τομέα αυξήθηκαν κατά 5,4%. Παράλληλα, ο Υπουργός Οικονομικών υποστήριξε πως ο ιδιωτικός τομέας «θα αναγκαστεί» να ακολουθήσει τις αυξήσεις μισθών στον δημόσιο τομέα. Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία του Ινστιτούτου Στατιστικής, η αλβανική οικονομία δημιούργησε περίπου 12.000 νέες θέσεις εργασίας μέσα σε διάστημα ενός έτους, από το τρίτο τρίμηνο του 2023 έως το τρίτο τρίμηνο του 2024, ανεβάζοντας τον συνολικό αριθμό των εργαζομένων στις 749.000. Αυτή η αύξηση αντιστοιχεί σε 1,6% συγκριτικά με την ίδια περίοδο πέρυσι. Ωστόσο, ο τουριστικός "πυρετός", που προωθήθηκε έντονα από την κυβέρνηση, δεν φαίνεται να είχε σημαντικό αντίκτυπο στην αύξηση του αριθμού των εργαζομένων με μισθό και κοινωνική ασφάλιση.
Τα στοιχεία από την INSTAT βασίζονται σε δηλώσεις επιχειρήσεων, δημόσιων οργανισμών, κρατικών εταιρειών και αυτοαπασχολούμενων στη Διεύθυνση Φορολογίας.
Όσον αφορά τους μισθούς, ο μέσος μεικτός μισθός στην αλβανική οικονομία έφτασε τα 78.000 λεκ. Αυτή η τιμή περιλαμβάνει τον καθαρό μισθό, τις κοινωνικές εισφορές και τον φόρο εισοδήματος. Τον τελευταίο χρόνο, οι μισθοί αυξήθηκαν κατά 8,6%, με τον δημόσιο τομέα να καταγράφει αύξηση 15%, ενώ ο ιδιωτικός τομέας περιορίστηκε σε αύξηση 5,4%.
Οι αυξήσεις στους μισθούς του δημόσιου τομέα φαίνεται να ήταν πολιτικά υποκινούμενες και δυσανάλογες σε σχέση με την οικονομική ανάπτυξη ή τα έσοδα του κράτους. Σύμφωνα με τον μεσοπρόθεσμο προϋπολογισμό 2025-2027, προβλέπεται μηδενική αύξηση μισθών για τα έτη 2026 και 2027, γεγονός που υπογραμμίζει τον προσωρινό και εκλογικό χαρακτήρα των αυξήσεων αυτών.
Στον δημόσιο τομέα, ο μέσος μεικτός μισθός έφτασε τα 97.000 λεκ, ενώ στον ιδιωτικό τομέα ο αντίστοιχος μισθός ήταν 70.000 λεκ, σημειώνοντας ετήσια αύξηση 5,4%.
Η αλβανική οικονομία αναμένεται να επιβραδυνθεί το επόμενο έτος, με την πραγματική ετήσια αύξηση να υπολογίζεται στο 3,5% σύμφωνα με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και την Παγκόσμια Τράπεζα. Αυτή η επιβράδυνση ενδέχεται να επηρεάσει αρνητικά τον ρυθμό αύξησης των μισθών και της απασχόλησης.
Η αύξηση της απασχόλησης και των μισθών συνδέεται άμεσα με την οικονομική ανάπτυξη. Εάν η οικονομία αυξάνεται με πραγματικό ρυθμό 3,5% και ονομαστικό ρυθμό 5-6% (ανάλογα με τον πληθωρισμό), οι μισθοί και η απασχόληση δεν μπορούν να αυξηθούν περισσότερο χωρίς να προκληθεί πληθωρισμός. Η αύξηση 15% στους μισθούς του δημόσιου τομέα δεν βασίζεται στην οικονομική ανάπτυξη και, συνεπώς, οδηγεί σε πληθωρισμό.
Σε αντίθεση με τον δημόσιο τομέα, που μπορεί να αυξήσει τους μισθούς μέσω δανεισμού, ο ιδιωτικός τομέας δυσκολεύεται να κάνει κάτι τέτοιο χωρίς ουσιαστική οικονομική ανάπτυξη. Παρ’ όλα αυτά, ο Υπουργός Οικονομικών, Πετρίτ Μαλαι, δήλωσε σε συνέντευξη τύπου πως «ο ιδιωτικός τομέας θα αναγκαστεί να ακολουθήσει την αυξητική τάση για να παραμείνει ανταγωνιστικός στην αγορά εργασίας». Ωστόσο, δεν εξήγησε πού θα βρει ο ιδιωτικός τομέας τους απαραίτητους πόρους για να αυξήσει τους μισθούς, ειδικά στο επίπεδο του 15%, όπως έκανε το κράτος, όταν η οικονομική ανάπτυξη είναι τρεις φορές χαμηλότερη.
Σχόλια