Ο αριθμός των αλλοδαπών εργαζομένων στην Αλβανία έχει τριπλασιαστεί τα τελευταία τρία χρόνια, ωστόσο οι εργοδότες δεν σέβονται πάντα τα δικαιώματά τους ούτε τη νομοθεσία.

Τον Νοέμβριο, ο Dauda, ένας νέος από τη Νιγηρία, ταξίδεψε 12 ώρες από το Λάγος στα Τίρανα, ελπίζοντας σε μια δουλειά που του είχαν υποσχεθεί. Μέσω φίλων του είχε ακούσει για εργασιακές ευκαιρίες στην Αλβανία. Καθώς δεν μπορούσε να πληρώσει πρακτορείο εύρεσης εργασίας, υπέβαλε αίτηση μέσω διαδικτύου.

«Ο εργοδότης μού ζήτησε να περιγράψω τις ικανότητές μου και του είπα ότι ασχολούμαι με τη γεωργία. Μου είπε πως έχει αμπελώνες στο Δυρράχιο», εξηγεί ο Dauda. Ωστόσο, όταν έφτασε, του ζητήθηκε να κόβει μέταλλα με μηχανήματα που δεν γνώριζε να χειρίζεται.

«Αν δεν μπορείς, θα σε στείλω πίσω στη Νιγηρία», του είπε ο εργοδότης. Ο Dauda εργάστηκε πέντε ημέρες πριν φύγει χωρίς να ενημερώσει, καθώς ο εργοδότης κράτησε το διαβατήριό του. «Δεν μπορούσα να επιστρέψω, γιατί είχα χρέη από το ταξίδι μου», σημείωσε.

Παρόμοια περιστατικά συμβαίνουν συχνά. Πολλοί μετανάστες από την Αφρική και την Ασία, που εργάζονται στην Αλβανία, αναγκάζονται να παραδώσουν τα έγγραφά τους. Αυτό όχι μόνο είναι παράνομο, αλλά συνιστά ποινικό αδίκημα.

Σύμφωνα με την INSTAT, οι αλλοδαποί με άδειες διαμονής στην Αλβανία ανήλθαν στους 21.460 το 2023. Το 71% είναι Ευρωπαίοι, το 18% Ασιάτες και το 5% Αφρικανοί. Ο αριθμός των μοναδικών αδειών εργασίας τριπλασιάστηκε, φτάνοντας τις 9.800 το 2023. Πολλοί, ωστόσο, εργάζονται παράνομα. Σύμφωνα με έρευνα, το 33% των αλλοδαπών εργαζομένων δήλωσε ότι δεν είχε άδεια διαμονής.

Ο δικηγόρος Γκεντιάν Σεργιάνι επισημαίνει πως η κράτηση του διαβατηρίου είναι παράνομη και στοχεύει στον έλεγχο των εργαζομένων. «Εάν ο εργοδότης τερματίσει τη σύμβαση, ο εργαζόμενος πρέπει να επιστρέψει στη χώρα του, εκτός αν βρει νέα εργασία», προσθέτει.

Το 2024, εκδόθηκαν 5.132 μοναδικές άδειες για τομείς όπως η εστίαση, η γεωργία και η φροντίδα σπιτιού. Ωστόσο, μόνο τρεις περιπτώσεις καταγγελιών για εργασιακή κακομεταχείριση εξετάστηκαν θετικά.

Τα κυριότερα προβλήματα είναι η γλωσσική και πολιτιστική απομόνωση, καθώς και οι χαμηλές προσφερόμενες συνθήκες εργασίας. Παρόλο που το 67% των εργαζομένων δεν θα επέστρεφε στην Αλβανία, οι νομοθετικές ρυθμίσεις της χώρας βασίζονται σε πρότυπα της ΕΕ.