Στις 15 Νοεμβρίου, στη βάση δεδομένων του αλβανικού θησαυροφυλακίου εμφανίστηκε πληρωμή ύψους 1,5 δισ. λεκ ή 15 εκατ. ευρώ. Δικαιούχος ήταν εταιρεία τεχνολογίας πληροφορικής, ενώ η πληρωμή έγινε από την Αρχή Κυβερνοασφάλειας.

Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία, η πληρωμή αφορά προϊόντα τεχνητής νοημοσύνης για την προστασία των δημόσιων θεσμών. Ωστόσο, δεν υπάρχει καμία δημοσιευμένη προκήρυξη για τον διαγωνισμό. Η μόνη πληροφορία είναι ότι η σύμβαση υπογράφηκε στις 7 Οκτωβρίου και χαρακτηρίζεται ως απόρρητη. Παρά το απόρρητο, οι δημόσιοι οργανισμοί υποχρεούνται να δημοσιεύουν τη διαδικασία ανάθεσης και τον νικητή, κάτι που δεν συνέβη στην προκειμένη περίπτωση.

Η πληρωμή των 15 εκατ. ευρώ φαίνεται να είναι μόνο μια προκαταβολή, ενώ δεν είναι γνωστό αν η συγκεκριμένη εταιρεία είναι ο μοναδικός ανάδοχος ή συνεργάζεται με άλλες εταιρείες. Επιπλέον, η ταχύτητα εκτέλεσης της πληρωμής μέσα σε ένα μήνα δημιουργεί ερωτήματα για το πότε παραδόθηκαν τα προϊόντα και ολοκληρώθηκαν οι διαδικασίες παραλαβής.

Η περίπτωση αυτή θέτει εύλογα ερωτήματα για τη διαχείριση κονδυλίων και την έλλειψη διαφάνειας, ειδικά σε συμβάσεις υψηλής αξίας. Παρόμοια ζητήματα έχουν καταγραφεί στο παρελθόν σε άλλες κρίσεις, όπως η διαχείριση κονδυλίων για τον σεισμό του 2019 και την πανδημία. Στις περιπτώσεις αυτές, μεγάλα ποσά διατέθηκαν μέσω απευθείας αναθέσεων ή μη διαγωνιστικών διαδικασιών, γεγονός που προκάλεσε υποψίες για κακοδιαχείριση.

Η πρόσφατη νομοθεσία για την κυβερνοασφάλεια προβλέπει δαπάνες άνω των 270 εκατ. δολαρίων τα επόμενα πέντε χρόνια. Ωστόσο, η απουσία λογοδοσίας και η κατανομή των κονδυλίων χωρίς σαφή κριτήρια ενισχύουν τις ανησυχίες για κατασπατάληση δημόσιου χρήματος.

Η χρήση κρίσεων για την ταχεία και αδιαφανή διάθεση κονδυλίων αποτελεί χαρακτηριστικό φαινόμενο του λεγόμενου «καπιταλισμού της καταστροφής». Μέσω αυτής της πρακτικής, σημαντικά ποσά, τα οποία θα μπορούσαν να επενδυθούν σε κοινωνικές υποδομές, διατίθενται σε εταιρείες χωρίς διαφανείς διαδικασίες, δημιουργώντας ζητήματα κοινωνικής αδικίας και περιορίζοντας την αποτελεσματικότητα των κρατικών παρεμβάσεων.