Η πρόταση της Ουγγαρίας να προχωρήσει στο επόμενο στάδιο των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με τη Σερβία απορρίφθηκε από μεγάλη ομάδα χωρών της ΕΕ, αναφέρει το «Euronews», καθιστώντας αδύνατη την επίτευξη της απαραίτητης ομοφωνίας στη συζήτηση που έλαβε χώρα κατά τη διάρκεια κλειστής συνεδρίασης των πρεσβευτών.

Η Κροατία, η Εσθονία, η Φινλανδία, η Γερμανία, η Λετονία, η Λιθουανία, η Ολλανδία και η Σουηδία ήταν μεταξύ εκείνων που αντιτάχθηκαν στην κίνηση αυτή, δείχνοντας με το δάχτυλο το κακό ιστορικό του Βελιγραδίου όσον αφορά τα θεμελιώδη δικαιώματα, τις τεταμένες σχέσεις με το γειτονικό Κοσσυφοπέδιο και κυρίως τη συνεχιζόμενη άρνηση επιβολής κυρώσεων κατά της Ρωσίας.

Η πρόταση, η οποία υποβλήθηκε από την ουγγρική προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ, αποσκοπούσε στο να φέρει τη Σερβία πιο κοντά στο άνοιγμα του Cluster 3 της ενταξιακής διαδικασίας, το οποίο καλύπτει οκτώ ξεχωριστά κεφάλαια που σχετίζονται με την ανταγωνιστικότητα και την οικονομική ανάπτυξη, όπως η φορολογία, η νομισματική πολιτική, η απασχόληση, η τελωνειακή ένωση και η έρευνα.

Η Σερβία είχε προηγουμένως ξεκλειδώσει πέντε από αυτά τα οκτώ κεφάλαια, αλλά το 2020 οι Βρυξέλλες άλλαξαν τους κανόνες για τη δημιουργία των θεματικών συστάδων, οι οποίες πρέπει πλέον να ανοίξουν στο σύνολό τους, αφού εκπληρωθούν ορισμένες προϋποθέσεις.

Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η Σερβία έχει εκπληρώσει τα κριτήρια και είναι «τεχνικά έτοιμη» να ξεκινήσει τις διαπραγματεύσεις για το Cluster 3, με την τελική απόφαση να βρίσκεται στα χέρια των κρατών μελών της ΕΕ, τα οποία πρέπει να εγκρίνουν ομόφωνα κάθε βήμα της διαδικασίας.

Η συναίνεση απέτυχε να υλοποιηθεί αφού η Ουγγαρία, η οποία υποστηρίζει σθεναρά την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση της Σερβίας, κατέθεσε την πρόταση για το Cluster 3. Η ομάδα της αντιπολίτευσης αναγνώρισε την πρόοδο που σημείωσε η Σερβία στην υποψηφιότητά της για ένταξη, αλλά επέμεινε ότι χρειάζονται «συγκεκριμένα αποτελέσματα» πριν προχωρήσει, δήλωσε διπλωμάτης.

Ένα σημαντικό σημείο ανησυχίας γύρω από το τραπέζι ήταν η προφανής έλλειψη συνοχής του Βελιγραδίου με την εξωτερική πολιτική της ΕΕ, ιδίως όσον αφορά τις πολυάριθμες κυρώσεις που έχει επιβάλει το μπλοκ στη Ρωσία για την πλήρους κλίμακας εισβολή της στην Ουκρανία, δήλωσε ο διπλωμάτης.

Ο πρόεδρος της Σερβίας Aleksandar Vučić, ενώ τόνισε τη δέσμευση της χώρας του για ένταξη στην ΕΕ, δήλωσε ότι «δεν ντρέπεται» για τη διατήρηση των «παραδοσιακά πολύ καλών δεσμών» με τη Μόσχα και αρνήθηκε να ακολουθήσει τους δυτικούς περιορισμούς.

«Κανείς στην Ευρώπη δεν συμφωνεί μαζί μου σε αυτό, αλλά όλοι στην Ευρώπη κατανοούν τη θέση μου», δήλωσε ο Vučić τον Σεπτέμβριο.

Το Βελιγράδι ελέγχεται επίσης για τη συμφωνία ελεύθερου εμπορίου με την Κίνα, η οποία τέθηκε σε ισχύ την 1η Ιουλίου και εξάλειψε αμέσως το 60% των δασμών μεταξύ των δύο χωρών. Δεν είναι σαφές πώς μια χώρα με συμφωνία ελεύθερου εμπορίου με την Κίνα μπορεί να γίνει μέλος της ΕΕ, καθώς η εμπορική πολιτική του μπλοκ είναι ενιαία και καθορίζεται από τις Βρυξέλλες.

Η Σερβία «διατηρεί σχέσεις υψηλού επιπέδου με τη Ρωσική Ομοσπονδία και εντείνει τις σχέσεις της με την Κίνα, γεγονός που εγείρει ερωτήματα σχετικά με τη στρατηγική κατεύθυνση της Σερβίας», γράφει η Επιτροπή στην έκθεση για τη διεύρυνση που δημοσιεύθηκε τον περασμένο μήνα.

Η πολιτική του Vučić μοιάζει με εκείνη του Ούγγρου πρωθυπουργού Viktor Orban, ο οποίος έχει απομακρυνθεί από τους ομολόγους του στην ΕΕ για να προωθήσει τις καλές σχέσεις με τον Ρώσο πρόεδρο Vladimir Putin και τον Xi Jinping της Κίνας. Η άκρως αμφιλεγόμενη «περιοδεία ειρήνης» του Orban το καλοκαίρι, κατά την οποία επισκέφθηκε τη Μόσχα και το Πεκίνο, προκάλεσε κατηγορίες για απιστία.

Η συνέχιση των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με τις υποψήφιες χώρες των Δυτικών Βαλκανίων αποτελεί μια από τις κύριες προτεραιότητες της ουγγρικής προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ, η οποία λήγει στις 31 Δεκεμβρίου.