Η ενεργειακή κρίση του 2022 στην Αλβανία, με τις τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας να φτάνουν σε πρωτοφανή επίπεδα, δημιούργησε μια διττή πραγματικότητα. Από τη μία πλευρά, οι ιδιωτικοί πάροχοι ενέργειας σημείωσαν εκρηκτική αύξηση εσόδων και κερδών, ενώ οι κρατικοί φορείς, όπως η KESH, υπέστησαν σημαντικές ζημιές λόγω του υψηλού κόστους εισαγωγής ενέργειας. Το 2023, με την πτώση των τιμών ενέργειας, τα δεδομένα άλλαξαν: οι κρατικοί φορείς κατέγραψαν βελτίωση της οικονομικής τους κατάστασης, ενώ τα κέρδη των ιδιωτών μειώθηκαν.
Ο τομέας της ενέργειας στην Αλβανία βασίζεται σε ένα νέο μοντέλο αγοράς, το οποίο εισήχθη το 2015. Το μοντέλο αυτό διαχωρίζει σαφώς τους ρόλους των κρατικών και ιδιωτικών φορέων, ενώ προάγει τη συμμετοχή ιδιωτών και την ενσωμάτωση στις ευρωπαϊκές ενεργειακές αγορές. Παράλληλα, οι επενδύσεις σε υδροηλεκτρικά εργοστάσια έχουν αποδειχθεί εξαιρετικά κερδοφόρες, ιδιαίτερα για μικρά και μεγάλα υδροηλεκτρικά έργα που λειτουργούν με βάση συμβάσεις παραχώρησης BOT.
Το 2023, η συνολική εγχώρια παραγωγή ενέργειας αυξήθηκε κατά 25,6% λόγω βελτιωμένων υδρολογικών συνθηκών. Παρότι το μερίδιο των ιδιωτικών υδροηλεκτρικών μειώθηκε ελαφρώς στο 41%, τα κέρδη τους παραμένουν υψηλά, χάρη στα χαμηλά λειτουργικά κόστη μετά την αρχική επένδυση. Τα μεγάλα ιδιωτικά υδροηλεκτρικά, όπως το Devoll Hydropower και το Ashta, σημείωσαν υψηλά κέρδη, με το πρώτο να καταγράφει 41% περιθώριο κέρδους. Οι επενδύσεις σε φωτοβολταϊκά βρίσκονται ακόμα σε αρχικό στάδιο, καλύπτοντας μόλις το 1% της συνολικής παραγωγής.
Στον ιδιωτικό τομέα, παρά τη γενική πτώση των κερδών, ορισμένοι φορείς σημείωσαν θετικά αποτελέσματα. Για παράδειγμα, η εταιρεία "Noa Energy Trade" κατάφερε να αυξήσει τα έσοδά της, ενώ άλλες εταιρείες υπέστησαν σημαντικές μειώσεις. Η συμμετοχή μικρότερων ιδιωτικών επενδυτών και οι υψηλές αποδόσεις των υδροηλεκτρικών συνεχίζουν να προσελκύουν το ενδιαφέρον.
Σχόλια