Η εκπαίδευση αποτελεί θεμέλιο για την πρόοδο μιας κοινωνίας, ωστόσο τα πρόσφατα δεδομένα από την Παγκόσμια Τράπεζα για την Αλβανία καταδεικνύουν σοβαρή υποχώρηση στον τομέα αυτό. Σύμφωνα με τα στοιχεία, το ποσοστό συμμετοχής στα δημοτικά σχολεία έχει μειωθεί δραματικά τα τελευταία χρόνια. Το 2023, το ποσοστό εγγραφών μειώθηκε στο 93,7%, από 105,4% το 2017, σηματοδοτώντας το χαμηλότερο επίπεδο από το 1976.

Η μείωση αυτή αποδίδεται σε ποικίλους παράγοντες. Πρωταρχικός είναι η μετανάστευση οικογενειών με παιδιά σχολικής ηλικίας, γεγονός που επηρεάζει άμεσα τη συμμετοχή στην εκπαίδευση. Επιπλέον, τα δεδομένα δείχνουν εντονότερη πτώση στους δείκτες σχολικής φοίτησης των κοριτσιών, ενώ ανησυχητική είναι η αύξηση του αριθμού των νέων που δεν ολοκληρώνουν ούτε την υποχρεωτική εκπαίδευση. Αυτή η εξέλιξη απειλεί να μειώσει το μέσο μορφωτικό επίπεδο του πληθυσμού, με επιπτώσεις όπως η αύξηση του αναλφαβητισμού, ιδίως σε ευάλωτες ομάδες και απομακρυσμένες περιοχές.

Παράλληλα, προβληματισμό προκαλεί και η ποιότητα της εκπαίδευσης. Τα πρόσφατα αποτελέσματα της διεθνούς έρευνας Pisa κατατάσσουν την Αλβανία ανάμεσα στις χώρες με τις χειρότερες επιδόσεις παγκοσμίως, υποδεικνύοντας σημαντικά κενά στη διδασκαλία και τη μάθηση.