Η πλειοψηφία των επενδύσεων στην αλβανική οικονομία συνεχίζει να κατευθύνεται προς τον τομέα της κατασκευής, κυρίως σε κατοικίες, παρά τη σημαντική μείωση του πληθυσμού λόγω της υψηλής μετανάστευσης. Σύμφωνα με τα στοιχεία της απογραφής του 2023, το 33% των κατοικιών στη χώρα παραμένουν κενές, ενώ ο κατασκευαστικός τομέας απορρόφησε το 73,5% των εσωτερικών επενδύσεων κατά το περασμένο έτος.

Από το 2018 έως το 2023, το μερίδιο των επενδύσεων στον κατασκευαστικό τομέα αυξήθηκε κατά 5,7 ποσοστιαίες μονάδες. Σύμφωνα με το INSTAT, ο δείκτης του σχηματισμού ακαθάριστου πάγιου κεφαλαίου καταγράφει τις επενδύσεις σε υλικά και άυλα αγαθά της οικονομίας και αποτελεί βασικό στοιχείο του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος (ΑΕΠ), δείχνοντας πόσο από την παραγόμενη αξία επενδύεται αντί να καταναλώνεται.

Ιστορικά, η ανάπτυξη του ΑΕΠ στην Αλβανία έχει επενδυθεί κυρίως στις κατασκευές. Για παράδειγμα, το 1996, το μερίδιο του κατασκευαστικού τομέα στις εσωτερικές επενδύσεις ήταν 79,7%, ενώ το 2023 διαμορφώθηκε στο 73,5%. Παρότι η χώρα εξήλθε από τον μετασχηματισμό με νεανικό πληθυσμό και άφθονα φυσικά αποθέματα, η έλλειψη επενδύσεων σε ανθρώπινο κεφάλαιο και φυσικούς πόρους την έχει αφήσει πίσω στην αναπτυξιακή πορεία.

Για παράδειγμα, η Εσθονία, που ανεξαρτητοποιήθηκε από τη Ρωσία το 1991, κατάφερε μέσα σε 30 χρόνια να δημιουργήσει ένα από τα κορυφαία εκπαιδευτικά συστήματα παγκοσμίως και να επενδύσει σε ανθρώπινο δυναμικό, καθιστώντας την οικονομία της μια από τις ταχύτερα αναπτυσσόμενες στην Ευρώπη, βασισμένη στην τεχνολογία και την καινοτομία.

Παρά τη βραχυπρόθεσμη συνεισφορά των κατασκευών στη δημιουργία θέσεων εργασίας και την κυκλοφορία χρήματος, οι ειδικοί προειδοποιούν ότι οι επενδύσεις σε αυτόν τον τομέα δεν προσφέρουν μακροπρόθεσμη αξία στην οικονομία, καθώς δεν βελτιώνουν την παραγωγικότητα ή την ανταγωνιστικότητα. Αντίθετα, η υπερβολική εξάρτηση από τις κατασκευές έχει αφήσει την Αλβανία με το χαμηλότερο κατά κεφαλήν εισόδημα στην Ευρώπη.

Στην υπόλοιπη Ευρώπη, τα κέρδη της οικονομίας επενδύονται κυρίως στην καινοτομία και την τεχνολογία, τομείς που εξασφαλίζουν βιώσιμες αποδόσεις σε βάθος χρόνου. Το 2023, οι δαπάνες της Αλβανίας για κατασκευές ως ποσοστό του ΑΕΠ ήταν οι υψηλότερες στην Ευρώπη, αγγίζοντας το 19,1%, όταν ο μέσος όρος της ΕΕ ήταν περίπου 11%. Αμέσως μετά την Αλβανία ήταν η Ρουμανία με 17,9% και η Σουηδία με 15,7%.