Μετά τις εκλογές της 14ης Μαΐου 2023 στην Αλβανία, πολλές γυναίκες που κέρδισαν θέσεις σε δημοτικά συμβούλια αποφάσισαν να παραιτηθούν. Σύμφωνα με την Κεντρική Εκλογική Επιτροπή (ΚΕΕ), συνολικά 102 σύμβουλοι και 80 υποψήφιοι σύμβουλοι παραιτήθηκαν πριν αναλάβουν τα καθήκοντά τους, με την πλειοψηφία των παραιτήσεων να προέρχεται από γυναίκες (132 γυναίκες έναντι 50 ανδρών). Οι παραιτήσεις αυτές, που συχνά γίνονται με σκοπό να καλυφθούν οι θέσεις από άνδρες, αντανακλούν μια τάση πολιτικής υποεκπροσώπησης των γυναικών.

Αυτό το φαινόμενο, όπως σχολιάζουν ειδικοί, αποτελεί ένδειξη μιας πολιτικής κουλτούρας όπου οι γυναίκες χρησιμοποιούνται ως "διακοσμητικά" για την τήρηση των νόμιμων προϋποθέσεων, χωρίς όμως να επιδιώκεται πραγματική αλλαγή στο πολιτικό σύστημα. Ο διευθυντής του Ινστιτούτου Πολιτικών Μελετών, Αφρίμ Κρασνίκι, αναφέρει ότι σε πολλές περιπτώσεις οι γυναίκες παραιτούνται ώστε να παραχωρήσουν τη θέση τους σε άνδρες υποψήφιους, ενώ ακόμα και όσες παραμένουν υπόκεινται σε έμμεσες πιέσεις και επηρεασμούς από άνδρες με ισχύ.

Το 2015, η Αλβανία θέσπισε ίσα φύλα στα δημοτικά συμβούλια με στόχο την ενίσχυση της δημοκρατίας σε τοπικό επίπεδο. Ωστόσο, αν και οι εκλογικές ρυθμίσεις βελτιώθηκαν σταδιακά, παρατηρείται ότι στις πρόσφατες εκλογές μόνο το 43% των δημοτικών θέσεων καταλαμβάνεται από γυναίκες, ενώ ο στόχος ήταν το 50%.

Η ΚΕΕ αναφέρει ότι, σύμφωνα με τον Εκλογικό Κώδικα, αντικαθιστά κάθε παραιτούμενη σύμβουλο με άλλη γυναίκα από τη λίστα. Ωστόσο, σε περιπτώσεις όπου καμία γυναίκα δεν δέχεται να αναλάβει, η θέση καταλήγει σε άνδρα. Πολλές από τις παραιτήσεις δεν συνοδεύονται από συγκεκριμένη αιτιολογία, ενώ σε άλλες περιπτώσεις, η απουσία από τα συμβούλια οδήγησε στην αντικατάσταση των γυναικών.

Ο Κρασνίκι τονίζει ότι η ΚΕΕ οφείλει να διερευνήσει εάν οι παραιτήσεις γίνονται υπό πίεση και να διασφαλίσει ότι οι κομματικές πρακτικές εφαρμόζουν ουσιαστικά την ισότητα των φύλων. Παράλληλα, προτρέπει και τις οργανώσεις για τα δικαιώματα των γυναικών να αναλάβουν πιο ενεργό ρόλο στην ενημέρωση της κοινωνίας για τη σημασία της γυναικείας εκπροσώπησης στα τοπικά όργανα.