Σύμφωνα με τους υπεύθυνους στις μονάδες επεξεργασίας ελαιολάδου στην Αλβανία, η φετινή παραγωγή ελιών φαίνεται αυξημένη σε σύγκριση με το 2023, αλλά το κόστος παραγωγής παραμένει πρόβλημα λόγω των αυξημένων εξόδων.

Η σημαντική μείωση της απόδοσης των ελαιώνων και η αύξηση των δαπανών για εργατικό δυναμικό είναι δύο βασικοί παράγοντες που έχουν ανεβάσει το κόστος παραγωγής. Ειδικότερα, οι καλλιεργητές και οι επεξεργαστές ελαιολάδου αναφέρουν ότι το κόστος πληρωμής των εργατών έχει αυξηθεί σημαντικά. Στην περιοχή του Μπεράτ, για παράδειγμα, το μεροκάματο για τους εργάτες συγκομιδής ελιάς, που πέρυσι κυμαίνονταν από 1.500 έως 2.000 λεκ, φέτος αυξήθηκε στα 2.500 έως 3.000 λεκ, σημειώνοντας αύξηση έως και 34%.

Αντίστοιχη αύξηση καταγράφεται και στους μισθούς των εργατών φόρτωσης και του προσωπικού επεξεργασίας στις μονάδες παραγωγής, όπου η αμοιβή από 2.000 λεκ πέρυσι, έχει φτάσει φέτος στα 3.000 λεκ την ημέρα, αύξηση 50%. Παρά τις αυξήσεις, οι καλλιεργητές δυσκολεύονται να βρουν εργατικό δυναμικό, λόγω του αυξανόμενου κύματος μετανάστευσης. Αυτό αναγκάζει πολλούς καλλιεργητές να αφήνουν τις ελιές αμάζευτες, καθώς αδυνατούν να καλύψουν τα έξοδα πληρωμής.

Η μείωση της παραγωγής συνδέεται επίσης με τις δύσκολες καιρικές συνθήκες. Οι υψηλές θερμοκρασίες το καλοκαίρι και οι βροχές στις αρχές του φθινοπώρου επηρέασαν την ανάπτυξη του καρπού, μειώνοντας την αποδοτικότητα των καλλιεργειών έως και 50% σε σύγκριση με πέρυσι. Οι παραγωγοί φοβούνται ότι η παρατεταμένη ξηρασία θα επιδεινώσει περαιτέρω την απόδοση και θα ανεβάσει τις τιμές του λαδιού.

Σύμφωνα με τα δεδομένα της αλβανικής στατιστικής υπηρεσίας, INSTAT, το 2022 η παραγωγή ελιάς στην Αλβανία έφτασε τους 157,7 χιλιάδες τόνους, η μεγαλύτερη ποσότητα από το 2018. Ωστόσο, το 2023 η παραγωγή έπεσε στους 117,6 χιλιάδες τόνους, σημειώνοντας πτώση 25%. Η παραγωγή του 2023 επικεντρώνεται κυρίως στους δήμους Λούσνια (13%), Ελμπασάν και Μαλακάστρα (από 7%), με μικρότερα ποσοστά σε περιοχές όπως ο Αυλώνας, το Φιέρι και το Μπεράτι. Επιπλέον, το 57% των ελαιώνων παραμένουν διάσπαρτοι σε πολλές μικρές εκτάσεις, κατανεμημένοι σε 40 άλλους δήμους της χώρας.

Η αυξημένη συγκέντρωση δαπανών και η μειωμένη απόδοση φέρνουν προκλήσεις για την αγορά ελαιολάδου, με τους παραγωγούς να προσπαθούν να διαχειριστούν τις πιέσεις για να διατηρήσουν την παραγωγή βιώσιμη.