Πριν από έναν μήνα, η κυβέρνηση του Κοσόβου ήρε την απαγόρευση εισαγωγών προϊόντων από τη Σερβία, επιτρέποντας την είσοδο εμπορευμάτων αποκλειστικά από το μεθοριακό σημείο Μερντάρε, το οποίο είναι η κύρια είσοδος μεταξύ των δύο χωρών. Αυτή η απόφαση ενισχύει την παρουσία σερβικών προϊόντων στην αγορά του Κοσόβου, ιδιαίτερα τρόφιμα και οικοδομικά υλικά. Σύμφωνα με την Τελωνειακή Υπηρεσία του Κοσόβου, τον τελευταίο μήνα καταγράφηκαν πάνω από 750 αποστολές από τη Σερβία.

Η απόφαση για άρση της απαγόρευσης πάρθηκε μετά από πιέσεις της Γερμανίας, η οποία επικαλέστηκε τη Συμφωνία Κεντρικής Ευρώπης για το Ελεύθερο Εμπόριο (CEFTA), σύμφωνα με την οποία η απαγόρευση έθετε εμπόδια στο εμπόριο στην περιοχή. Παράλληλα, η γερμανική πρεσβεία δεσμεύτηκε να βοηθήσει το Κόσοβο με την αγορά προηγμένων συστημάτων σάρωσης που θα βελτιώσουν τους τελωνειακούς ελέγχους. Μέχρι να φτάσουν οι σαρωτές, οι σερβικές εισαγωγές θα επιτρέπονται μόνο από το σημείο Μερντάρε με αυστηρούς χειροκίνητους ελέγχους ασφαλείας.

Η απόφαση αυτή, όμως, έχει προκαλέσει αντιδράσεις. Ομάδες όπως η «Besa Besë» καλούν τους πολίτες σε μποϊκοτάζ των σερβικών προϊόντων, υπενθυμίζοντας τις δύσκολες ιστορικές σχέσεις των δύο πλευρών και τα προβλήματα που έχουν βιώσει οι Κοσοβάροι. Αυτές οι οργανώσεις υποστηρίζουν ότι είναι καθήκον των πολιτών να αποφεύγουν προϊόντα από τη Σερβία, ανεξάρτητα από τις αποφάσεις της κυβέρνησης.

Η ένταση στις εμπορικές σχέσεις είχε αυξηθεί το 2023, όταν η κυβέρνηση του Κοσόβου επέβαλε αρχικά την απαγόρευση εισαγωγών σε απάντηση στη σύλληψη τριών Κοσοβάρων αστυνομικών από τις σερβικές αρχές. Παρόλο που οι αστυνομικοί απελευθερώθηκαν, η απαγόρευση παρέμεινε σε ισχύ μέχρι την τελευταία απόφαση. Αυτή η πολιτική είχε πλήξει τις εμπορικές ροές μεταξύ των δύο χωρών, με την αξία των εξαγωγών από τη Σερβία προς το Κόσοβο να μειώνεται δραστικά σε σύγκριση με προηγούμενες χρονιές.

Η κίνηση του Κοσόβου να χαλαρώσει τους περιορισμούς, επιτρέποντας ελεγχόμενες εισαγωγές, στοχεύει να βρει μια ισορροπία μεταξύ της τήρησης διεθνών συμφωνιών και της εθνικής ασφάλειας, ενώ ενισχύει τον έλεγχο στα σύνορα. Οι σαρωτές αναμένεται να διευκολύνουν μελλοντικά τη διαδικασία ελέγχου, ώστε να υπάρχει λιγότερη φυσική παρέμβαση και μικρότερες καθυστερήσεις στις συνοριακές διελεύσεις.