Από την πτώση του κομμουνισμού το 1991, 134 πολιτικά κόμματα έχουν εγγραφεί στο Δικαστήριο των Τιράνων, αλλά μόνο τρία έχουν διαγραφεί σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία.

Παρά τον μεγάλο αριθμό κομμάτων, πάνω από το 80% αυτών υπάρχουν μόνο στα χαρτιά. Σύμφωνα με την Κεντρική Εκλογική Επιτροπή, 107 κόμματα δεν διαθέτουν γραφεία, διευθύνσεις, και σε αρκετές περιπτώσεις οι αρχηγοί τους έχουν πεθάνει, ενώ δεν υπάρχει καμία πολιτική δραστηριότητα.

Αυτό το φαινόμενο αποκαλύπτει τη μεγάλη άτυπη κατάσταση των πολιτικών κομμάτων στην Αλβανία. Ειδικοί υπογραμμίζουν την ανάγκη αναθεώρησης του νόμου για τα πολιτικά κόμματα, προκειμένου να αντιμετωπιστεί αυτή η κατάσταση. Ο νόμος του 2000 επιτρέπει τη δημιουργία πολιτικού κόμματος με τη συγκέντρωση 3.000 υπογραφών, αλλά δεν προβλέπει συνέπειες σε περίπτωση εγκατάλειψης ή θανάτου των ιδρυτών.

Το δικαστήριο ενεργοποιείται μόνο κατόπιν αιτήματος του κόμματος και δεν υπάρχουν μηχανισμοί που να αξιολογούν αν το κόμμα εξακολουθεί να πληροί τις προϋποθέσεις εγγραφής ή αν παραμένει ενεργό.

Ακόμη, ο νόμος δεν επιβάλλει την υποχρεωτική εγγραφή των διοικητικών οργάνων των κομμάτων, με εξαίρεση τον πρόεδρο. Αυτό έχει οδηγήσει σε καταστάσεις όπου τα πολιτικά κόμματα διοικούνται αυταρχικά από τoυς προέδρους τους, μετατρέποντάς τα σε προσωπικά φέουδα. Οι ηγέτες αντιμετωπίζουν τα κόμματα ως προσωπικές επιχειρήσεις ή μέσα προώθησης της καριέρας τoυς.

Η μεταρρύθμιση των πολιτικών κομμάτων αποτελεί κεντρικό ζήτημα και για την Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία απαιτεί μεγαλύτερη διαφάνεια και λογοδοσία από την Αλβανία. Παρόλα αυτά, η αναμόρφωση του θεσμικού πλαισίου δεν φαίνεται να αποτελεί προτεραιότητα.