Στις 2 Ιουλίου, μία ημέρα πριν από τον τραγικό του θάνατο, ο Pal Trashaj, ένας 63χρονος από τη Λέζα, εισήλθε με ελπίδα στην Ειδική Εισαγγελία (SPAK) στα Τίρανα.
Η συνάντηση με αξιωματικό του Αλβανικού Γραφείου Ερευνών ήταν κρίσιμη για αυτόν, καθώς ήθελε να λάβει απαντήσεις για τις καταγγελίες του σχετικά με ένα σχέδιο απάτης με μικροπιστώσεις. Ωστόσο, η συνάντηση που περίμενε δεν έγινε ποτέ, και ο Trashaj, απελπισμένος, κατανάλωσε φωσφίνη στον προαύλιο χώρο του ΣΠΑΚ, καταλήγοντας σε θάνατο μία ημέρα αργότερα.
Η οικογένεια Trashaj βρέθηκε σε κατάσταση οικονομικής κατάρρευσης, με μπλοκαρισμένους λογαριασμούς και κατασχέσεις περιουσιακών στοιχείων. Η κόρη του, Gladis Trashaj, ανέφερε ότι ο πατέρας της αγωνίστηκε χρόνια για να βρει δικαιοσύνη και πίστευε ότι το ΣΠΑΚ θα μπορούσε να του προσφέρει την ανακούφιση που αναζητούσε. Παρά την διαβεβαίωση της MCA ότι οι κατασχέσεις είχαν αρθεί τον Ιανουάριο του 2023 και ότι η εταιρεία δεν είχε υπερβεί τις εξουσίες της, η δικαιοσύνη παρέμεινε ελλιπής.
Παρά τις καταγγελίες για σκάνδαλο μικροπιστώσεων από το 2020, το σύστημα όχι μόνο δεν έχει πτοηθεί, αλλά και επεκταθεί.
1. Επέκταση της Αγοράς και Δημιουργία Νέων Προϊόντων
Αρχικά, τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα που εμπλέκονταν στην παροχή μικροπιστώσεων, όπως η Micro Credit Albania (MCA) και η Final, εστίασαν στην εξάπλωση της αγοράς τους και την ανάπτυξη νέων προϊόντων. Οι εταιρείες αυτές προσέφεραν μικροπιστώσεις σε άτομα που δεν είχαν πρόσβαση σε παραδοσιακά τραπεζικά δάνεια, επεκτείνοντας τη δραστηριότητά τους σε ένα ευρύτερο κοινό.
2. Χρησιμοποίηση Επιθετικών Στρατηγικών Πωλήσεων
Οι εταιρείες μικροπιστώσεων χρησιμοποίησαν επιθετικές στρατηγικές πωλήσεων για να προσελκύσουν νέους πελάτες. Πολλές φορές, οι δανειολήπτες πιέζονταν να συμφωνήσουν σε νέα δάνεια για να εξοφλήσουν τα παλιά, δημιουργώντας έναν φαύλο κύκλο χρεών. Οι υπάλληλοι της MCA και άλλων εταιρειών ασκούσαν συχνά έντονη πίεση στους πελάτες, προκειμένου να υπογράψουν νέες συμβάσεις, συχνά με υπερβολικούς όρους.
3. Καταχρηστικοί Όροι Δανεισμού
Οι όροι των δανείων που προσφέρονταν συχνά περιλάμβαναν πολύ υψηλά επιτόκια και αυστηρές ποινές καθυστερήσεων. Οι πελάτες που δεν μπορούσαν να εξοφλήσουν το χρέος τους έβρισκαν τους λογαριασμούς τους μπλοκαρισμένους και την περιουσία τους δεσμευμένη, γεγονός που τους πίεζε να ζητήσουν νέα δάνεια για να καλύψουν τις προηγούμενες υποχρεώσεις τους.
4. Αναδοχή Χρεών και Υπερβολική Χρέωση
Όταν τα δάνεια μεταβιβάστηκαν σε εταιρείες όπως η MCA, η αξία τους αυξήθηκε κατακόρυφα. Ο Τρασάι, για παράδειγμα, είδε το δάνειό του να επανατιμολογείται σε σχεδόν δέκα φορές το αρχικό ποσό. Αυτή η πρακτική αύξησε τις οφειλές των δανειοληπτών και δυσκόλεψε τη δυνατότητά τους να αποπληρώσουν τα χρέη τους.
5. Σύγκρουση Ενδιαφερόντων και Διοικητική Αμέλεια
Η Τράπεζα της Αλβανίας, παρά τη γνώση της για τις καταχρήσεις, δεν έδρασε αμέσως. Η διοικητική αμέλεια και η σύγκρουση συμφερόντων καθυστέρησαν τις ρυθμίσεις και τις ενέργειες για την αναστολή ή την αλλαγή των πρακτικών αυτών. Το γεγονός ότι οι χρηματοπιστωτικοί φορείς είχαν τη δυνατότητα να συνεχίσουν τις δραστηριότητές τους, παρά τις καταγγελίες, συνέβαλε στην περαιτέρω διάδοση της απάτης.
6. Διαχείριση Αποτελεσμάτων και Νομικές Επιπλοκές
Η επιβολή των κατάσχεσεων και η έλλειψη δικαστικής προστασίας των δανειοληπτών οδήγησαν σε καταστάσεις σοβαρής οικονομικής δυσπραγίας για χιλιάδες πολίτες. Η Ειδική Εισαγγελία και άλλες αρμόδιες αρχές ανέφεραν καθυστερήσεις και προβλήματα στις διαδικασίες ελέγχου, γεγονός που συνέβαλε στην ενίσχυση των καταχρηστικών πρακτικών.
Η έρευνα συνεχίζεται με την ελπίδα να αποκαλυφθούν πλήρως οι παράνομες πρακτικές και οι ευθύνες των εμπλεκομένων. Οι συνέπειες της υπόθεσης Trashaj αποκαλύπτουν την σοβαρή κοινωνικοοικονομική διάσταση του προβλήματος και τη συνεχόμενη ανάγκη για ενίσχυση της δικαιοσύνης και της προστασίας των πολιτών.
Σχόλια