Η έκθεση "Χώρες σε μετάβαση 2024" της Freedom House σκιαγραφεί μια ανησυχητική εικόνα για την κατάσταση της δημοκρατίας στην Αλβανία. Η δημοκρατία δέχτηκε πλήγματα, με τις εκλογές του Μαΐου να εδραιώνουν την κυριαρχία του κυβερνώντος κόμματος, ενώ η διαφθορά παραμένει ένα καρκίνωμα που ροκανίζει τα θεμέλια της κοινωνίας.
Η ελευθερία του Τύπου πλήττεται, με τα ΜΜΕ να υποτάσσονται σε πολιτικά και επιχειρηματικά συμφέροντα, και τους δημοσιογράφους να δέχονται επιθέσεις για την κριτική τους. Η δράση της κοινωνίας των πολιτών συρρικνώνεται, καθώς η κυβέρνηση θέτει εμπόδια και αγνοεί τις υποχρεώσεις της προς την ΕΕ.
Η αντιπολίτευση αδυνατεί να διαδραματίσει τον ελεγκτικό της ρόλο, ούσα διαιρεμένη και ανεπαρκής, ενώ η κυβέρνηση έχει φροντίσει να περιορίσει την κοινοβουλευτική εποπτεία. Ο Ράμα και το Σοσιαλιστικό Κόμμα, εκμεταλλευόμενοι τις αδυναμίες του συστήματος, εδραιώνουν την εξουσία τους, αγνοώντας τις δημοκρατικές αρχές.
Η διαφθορά και η έλλειψη εσωτερικής δημοκρατίας στα πολιτικά κόμματα σαμποτάρουν την υγιή λειτουργία της δημοκρατίας. Η κατάχρηση κρατικών πόρων στις εκλογές, οι βίαιες συγκρούσεις στο κοινοβούλιο και η φίμωση της κριτικής δείχνουν ένα σκοτεινό τοπίο.
Απαιτούνται δραστικές αλλαγές από όλα τα μέτωπα: τα πολιτικά κόμματα οφείλουν να απαλλαγούν από τη διαφθορά, η κοινωνία των πολιτών να διεκδικήσει τον ενεργό της ρόλο, και τα ΜΜΕ να υπερασπιστούν την ελευθερία του Τύπου.