Οι Συμπράξεις Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ) γίνονται όλο και περισσότερο σημαντικό εργαλείο για ορισμένες χώρες των Δυτικών Βαλκανίων για να μειώσουν τα κενά τους στις υποδομές, αλλά η έλλειψη νομοθεσίας και η αδύναμη εφαρμογή της θα μπορούσαν να μετατρέψουν αυτά τα έργα σε κίνδυνο για τη δημοσιονομική σταθερότητα, όπως αποδεικνύει μια πρόσφατη μελέτη από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.

Στην Αλβανία οι διαδικασίες αυτές είναι πολιτικοποιημένες.

«Η νομοθεσία ΣΔΙΤ στην Αλβανία, τη Βοσνία, το Κοσσυφοπέδιο και το Μαυροβούνιο απαιτεί ρητά την έγκριση του Υπουργού Οικονομικών τόσο πριν από την έναρξη της προμήθειας όσο και πριν από την υπογραφή της σύμβασης. Στην Αλβανία, ωστόσο, οι αποφάσεις ΣΔΙΤ παραμένουν άκρως πολιτικοποιημένες στην πράξη», αναφέρει η μελέτη.

Οι πρακτικές έχουν δείξει ότι υπάρχουν οικονομικά οφέλη όταν τα έργα ΣΔΙΤ σχεδιάζονται και υλοποιούνται σωστά, αλλά ενέχουν επίσης τη δυνατότητα για μεγάλους δημοσιονομικούς κινδύνους και υπερβάσεις κόστους εάν δεν διαχειρίζονται σωστά.

Τα προγράμματα ΣΔΙΤ θεωρούνται επιτυχημένα όταν η νομοθεσία καλύπτει και εφαρμόζεται σε όλες τις φάσεις της σύμβασης από την ιδέα έως τη σύναψή της, αλλά οι χώρες των Δυτικών Βαλκανίων αντιμετώπισαν μεγάλα κενά στη διαχείρισή τους.

Οι δημόσιες μονάδες ΣΔΙΤ που είναι εγκατεστημένες στις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων διαφέρουν ως προς τους ρόλους που διαδραματίζουν. Στην Αλβανία, τη Βοσνία, το Κοσσυφοπέδιο και τη Σερβία, οι μονάδες ΣΔΙΤ βοηθούν τις αρχές στην προετοιμασία και την αξιολόγηση των έργων ΣΔΙΤ μέσω τεχνικής υποστήριξης.

Στην Αλβανία, η μονάδα ΣΔΙΤ υπάγεται στο Υπουργείο Οικονομικών, αλλά δεν έχει επίσημα καθήκοντα δημοσιονομικής διαχείρισης. Στη Βόρεια Μακεδονία, οι μονάδες ΣΔΙΤ φαίνεται να έχουν συμβουλευτικό ρόλο.

Στο Μαυροβούνιο, ένας οργανισμός έχει αναλάβει να υποστηρίξει την προώθηση των ΣΔΙΤ (ο Οργανισμός Επενδύσεων του Μαυροβουνίου) με ρόλο στην προετοιμασία έργων, αλλά όχι στις προμήθειες.

Στην Τουρκία, δεν υπάρχει κεντρική μονάδα για ΣΔΙΤ, αλλά το Τμήμα Προϋπολογισμού παρέχει τεχνική υποστήριξη (ανάλυση και αξιολόγηση έργου) στο πλαίσιο του συνολικού προγράμματος δημοσίων επενδύσεων που περιλαμβάνει ΣΔΙΤ.

Το ΔΝΤ επισημαίνει ότι σε ορισμένες χώρες, το νομικό πλαίσιο των ΣΔΙΤ παραμένει κατακερματισμένο.

Το κυβερνητικό πλαίσιο για τις ΣΔΙΤ θα πρέπει να καθοδηγείται από τον Υπουργό Οικονομικών, με βασικό και ενεργό ρόλο για την έγκριση έργων ΣΔΙΤ, την αξιολόγηση του κόστους και των δημοσιονομικών κινδύνων τους, συμβουλεύει το ΔΝΤ.