Η Διαδικασία του Βερολίνου θα πρέπει να παράσχει μεγαλύτερη οικονομική στήριξη στην περιοχή των Βαλκανίων προκειμένου να αυξηθεί η οικονομική ανάπτυξη και να μειωθούν οι κοινωνικές ανισότητες.

Το Ινστιτούτο Διεθνών Οικονομικών Σπουδών της Βιέννης δημοσίευσε πρόσφατα μια ανάλυση όπου θεωρεί την «Διαδικασία του Βερολίνου» σχετικά αποτυχημένη. Η μελέτη ανέλυσε τους παράγοντες για τους οποίους η Πρωτοβουλία του Βερολίνου απέτυχε να εκπληρώσει την αποστολή της και παρείχε επίσης τέσσερις νέες συστάσεις για να καταστεί αποτελεσματική αυτή η πρωτοβουλία.

Η Διαδικασία του Βερολίνου ξεκίνησε από τη Γερμανία το 2014 ως πλατφόρμα για συνεργασία υψηλού επιπέδου μεταξύ της Αλβανίας, της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης, του Κοσσυφοπεδίου, των Σκοπίων, του Μαυροβουνίου και της Σερβίας καθώς και πολλών κρατών μελών της ΕΕ.

Η πρώτη σύνοδος κορυφής πραγματοποιήθηκε στο Βερολίνο τον Αύγουστο του 2014. Αν και δεν ανακοινώθηκε ποτέ επίσημα, η σύνοδος συνδέθηκε σαφώς με την πενταετή αναστολή της διεύρυνσης της ΕΕ που ανακοίνωσε ο Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ, ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Κατά κάποιο τρόπο, η Διαδικασία του Βερολίνου φτιάχτηκε ως μια χειρονομία προς τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων ότι δεν είχαν ξεχαστεί από την ΕΕ και επίσης μια προσπάθεια να διατηρήσουν τη διαδικασία ένταξής τους.

Η διαδικασία αρχικά αναμενόταν να διαρκέσει τέσσερα χρόνια, αλλά συνεχίστηκε ακόμη περισσότερο. Κάθε χρόνο διοργανώνονται σύνοδοι κορυφής από διάφορες χώρες της ΕΕ. Μέχρι στιγμής έχουν πραγματοποιηθεί σύνοδοι κορυφής σε Βερολίνο (2014), Βιέννη (2015), Παρίσι (2016), Τεργέστη (2017), Λονδίνο (2018), Πόζνα; (2019) και εξ' αποστάσεως συνόδοι κορυφής που διοργανώθηκαν από τη Βουλγαρία και τα Σκόπια το 2020 και από τη Γερμανία το 2021. Η σύνοδος κορυφής του 2022 πραγματοποιήθηκε και πάλι στο Βερολίνο.

Η διαδικασία του Βερολίνου έχει τέσσερις επίσημους στόχους: επίλυση ανοιχτών διμερών και εσωτερικών προβλημάτων των κρατών των Δυτικών Βαλκανίων, δημιουργία ειρηνικού κλίματος μεταξύ εθνοτικών ομάδων στην περιοχή, βελτίωση της περιφερειακής οικονομικής συνεργασίας και δημιουργία βάσης για βιώσιμη ανάπτυξη. Η ένταξη στην ΕΕ δεν είναι ο ξεκάθαρος στόχος της διαδικασίας.