Τουλάχιστον 122 μνημεία δεν υπάρχουν πλέον στην Αλβανία και άλλα τόσα είναι και αυτά που έχουν καταστραφεί ολοσχερώς.

Η έκθεση του Ανωτάτου Κρατικού Ελέγχου κρούει τον κώδωνα για το θέμα της διαχείρισης των πολιτιστικών μνημείων, τονίζοντας την ανάγκη παρέμβασης σε άλλα μνημεία για την επαναφορά τους σε καλύτερη κατάσταση.

«Οι αρμόδιοι φορείς διαχείρισης πολιτιστικών μνημείων δεν έχουν καθορίσει αποτελεσματικά τη δραστηριότητά τους, με τελικό στόχο την προστασία, τη χρηστή διοίκηση, την απογραφή και αξιολόγηση των μνημείων στη χώρα μας, με μόνο αποτέλεσμα να μην υπάρχουν 122 μνημεία και 122 μνημεία να είναι ολοσχερώς κατεστραμμένα, 884 μνημεία σε αποδεκτή κατάσταση αλλά χρήζουν αποκατάστασης, 745 αντικείμενα σε καλή κατάσταση και χρήζουν συνεχούς συντήρησης, 98 αλλοτριωμένα αντικείμενα, καθώς και 15 αντικείμενα χωρίς στοιχεία», αναφέρει η έκθεση.

Εστιάζοντας σε αυτό το πρόβλημα, οι ελεγκτές υπογραμμίζουν ότι αυτή η κατάσταση προκαλείται και από τον αναποτελεσματικό προγραμματισμό των ανθρώπινων και οικονομικών πόρων στην επικράτεια, ιδίως όσον αφορά τα εξειδικευμένα ιδρύματα που είναι επιφορτισμένα με την προστασία και διαχείριση αυτών των μνημείων. Την ίδια ευθύνη έχει και το Υπουργείο Πολιτισμού που είναι αρμόδιο για αυτά.

«Από την άλλη πλευρά, το Υπουργείο Πολιτισμού, ως φορέας χάραξης πολιτικής, δεν έχει δεσμευτεί στο μέγιστο βαθμό στη σύνταξη και έγκριση καταστατικών για την εφαρμογή του νόμου για την πολιτιστική κληρονομιά, αφήνοντας το εθνικό σύστημα φροντίδας της πολιτιστικής κληρονομιάς χωρίς Επιθεωρήσεις, που σημαίνει, χωρίς να τιμωρούν όσους καταχρώνται, καταστρέφουν ή αλλοτριώνουν πολιτιστικά μνημεία» αναφέρει ο έλεγχος.

Υπογραμμίζεται ότι η κατάσταση έχει προκύψει ελλείψει σχεδίων που θα πρέπει να εναρμονίζουν τις μακροοικονομικές πολιτικές του Υπουργείου Πολιτισμού με τις πολιτικές άλλων φορέων σε κεντρικό και τοπικό επίπεδο.

Οι παρεμβάσεις, σύμφωνα με το ίδρυμα, σε πολιτιστικά μνημεία, ήταν μαζικές και διαφορετικών φύσεων και ποικιλιών, όπως, για παράδειγμα, μη επιτρεπόμενες κατασκευές, υλοποίηση έργων που δεν πληρούν τις νομικές προϋποθέσεις, αδυναμία τιμωρίας παραβατών, χαμηλή θεσμική συνεργασία, ιδίως με φορείς τοπικής αυτοδιοίκησης κ.λπ.

«Σε αυτή την κατάσταση χρειάζεται αποφασιστική και συντονισμένη παρέμβαση για να σωθεί ό,τι έχει απομείνει από τον εθνικό μας πλούτο», κατέληξαν οι ελεγκτές.