Η Αλβανία αποτελεί βάση για ομάδες οργανωμένου εγκλήματος που μεταφέρουν παράνομα ναρκωτικά από τις χώρες καταγωγής τους στις ευρωπαϊκές αγορές.

Αυτή είναι η αξιολόγηση της Ετήσιας Έκθεσης του State Department για τη διεθνή στρατηγική για τον έλεγχο της παράνομης διακίνησης ναρκωτικών, η οποία περιλαμβάνει επίσης ένα άλλο κεφάλαιο για το ξέπλυμα χρήματος, σύμφωνα με το οποίο «η Αλβανία παραμένει ευάλωτη στο ξέπλυμα χρήματος λόγω διαφθοράς, παρουσίας δικτύων οργανωμένου εγκλήματος και κενά στη νομοθεσία και την εποπτεία».

Κατάσταση διακίνησης ναρκωτικών

Σύμφωνα με την έκθεση, «η αλβανική κάνναβη αποστέλλεται στην Τουρκία και ανταλλάσσεται με ηρωίνη και κοκαΐνη, που διακινούνται λαθραία σε όλη την Ευρώπη από Αλβανούς υπηκόους διακινητές», οι οποίοι εκτιμάται ότι «διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στη διεθνή διακίνηση ναρκωτικών και τα δίκτυα οργανωμένου εγκλήματος». Η Αλβανία θεωρείται «βασικό στοιχείο της βαλκανικής οδού διακίνησης ναρκωτικών στη Δυτική Ευρώπη και το Ηνωμένο Βασίλειο», ενώ σημειώνεται ότι αλβανικές ομάδες οργανωμένου εγκλήματος είναι παρούσες στις Ηνωμένες Πολιτείες, τη Μεγάλη Βρετανία και σε όλη την Ευρώπη, καθώς και στη Νότια Αμερική, συμπεριλαμβανομένου του Ισημερινού, της Κολομβίας και του Περού.

Οι αλβανικοί εγκληματικοί όμιλοι εκτιμάται ότι έχουν επεκτείνει την παρουσία τους σε όλους τους συνδέσμους κυκλοφορίας από την αγορά, τη μεταφορά, τη διανομή έως την αλυσίδα πωλήσεων στην Ευρώπη, το Ηνωμένο Βασίλειο και τις Ηνωμένες Πολιτείες. Η έκθεση αναφέρει ότι «οι αλβανικές αρχές κατέγραψαν αύξηση στις κατασχέσεις κοκαΐνης στο λιμάνι του Δυρραχίου το 2021, κυρίως σε αποστολές μπανάνας από τον Ισημερινό» και ότι «οι αλβανικές δυνάμεις επιβολής του νόμου συμμετείχαν σε πολλές επιχειρήσεις επιβολής του νόμου σε πολλές χώρες το 2021, μεταξύ άλλων, στην Ελλάδα, την Ιταλία, την Ισπανία και την Ολλανδία».

Η έκθεση αναφέρει επίσης τη συνεργασία με Αμερικανούς ομολόγους για τη σύλληψη και κατάσχεση αποστολών ναρκωτικών και εργαστηρίων επεξεργασίας ναρκωτικών στην Αλβανία ή την κατάσχεση περιουσιακών στοιχείων στην Αλβανία, που σχετίζονται με τη διεθνή διακίνηση ναρκωτικών.

Η έκθεση αναφέρει ότι «οι αλβανικές αρχές κατέγραψαν αύξηση στις κατασχέσεις κοκαΐνης στο λιμάνι του Δυρραχίου το 2021, κυρίως σε αποστολές μπανάνας από τον Ισημερινό».

Η έκθεση αναφέρει επίσης τη συνεργασία με Αμερικανούς ομολόγους για τη σύλληψη και κατάσχεση αποστολών ναρκωτικών και εργαστηρίων επεξεργασίας ναρκωτικών στην Αλβανία ή την κατάσχεση περιουσιακών στοιχείων στην Αλβανία, που σχετίζονται με τη διεθνή διακίνηση ναρκωτικών. Η έκθεση αναφέρει επίσης τη συνεργασία με Αμερικανούς ομολόγους για τη σύλληψη και κατάσχεση αποστολών ναρκωτικών και εργαστηρίων επεξεργασίας ναρκωτικών στην Αλβανία ή την κατάσχεση περιουσιακών στοιχείων στην Αλβανία, που σχετίζονται με τη διεθνή διεθνή διακίνηση ναρκωτικών.

Η Ειδική Εισαγγελία κατά της Διαφθοράς και του Οργανωμένου Εγκλήματος (SPAK) εκτιμάται ότι «έχει καταγράψει κάποιες επιτυχίες το 2021, συμπεριλαμβανομένης της σύλληψης 38 ατόμων, μεταξύ των οποίων ένας εισαγγελέας και αρκετοί ανώτεροι αστυνομικοί, στο πλαίσιο μεγάλης διεθνούς έρευνας για τη διακίνηση ναρκωτικών».

Επίσης, σύμφωνα με την έκθεση, «το σχετικά αδύναμο κράτος δικαίου, η διαφθορά και η υψηλή ανεργία είναι οι κύριοι μοχλοί» του φαινομένου των ναρκωτικών στην Αλβανία.

«Το βίαιο έγκλημα στην Αλβανία συνδέεται συχνά με το οργανωμένο έγκλημα, τους δικαστές, τους εισαγγελείς, την αστυνομία και τους δημοσιογράφοι που έχουν δεχθεί απειλές».

Ακόμη σημειώνεται ότι «αλβανικές ομάδες οργανωμένου εγκλήματος συνεχίζουν να ξεπλένουν έσοδα στην Αλβανία και να συμβάλλουν στη διαφθορά στη χώρα. Η Αλβανία πρέπει να συνεχίσει τις προσπάθειές της για τη μεταρρύθμιση της δικαιοσύνης.

Ξέπλυμα μαύρου χρήματος

«Ενώ η κυβέρνηση έχει σημειώσει πρόοδο προς την πρόληψη της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες κατά το 2021, απομένουν πολλά ακόμη να γίνουν», αναφέρει η έκθεση σε ένα κεφάλαιο αφιερωμένο σε αυτό το φαινόμενο.

Η διακίνηση ναρκωτικών και άλλες δραστηριότητες οργανωμένου εγκλήματος, συμπεριλαμβανομένης της εμπορίας ανθρώπων, ή η φοροδιαφυγή και το λαθρεμπόριο θεωρούνται «οι κύριες πηγές ξεπλυμένων κεφαλαίων». Ενώ η γεωγραφική θέση της Αλβανίας και η παρουσία αλβανικών δικτύων στο οργανωμένο έγκλημα στη Δυτική Ευρώπη και τη Νότια Αμερική «την καθιστούν ακόμη πιο αδύναμη». Η Αλβανία, σύμφωνα με την έκθεση, «παραμένει ευάλωτη στο ξέπλυμα χρήματος λόγω της διαφθοράς, της παρουσίας δικτύων οργανωμένου εγκλήματος και των κενών στη νομοθεσία και την εποπτεία», ενώ τονίζει ότι η χώρα «έχει μεγάλη οικονομία μετρητών και έναν άτυπο τομέα, με σημαντικά εμβάσματα και εισροές ξένων επενδύσεων».

Ο κατασκευαστικός τομέας, η εμπλοκή ακινήτων και επιχειρήσεων είναι, σύμφωνα με την έκθεση, από τις πιο κοινές μεθόδους ξεπλύματος παράνομων εσόδων. «Ενώ τα περισσότερα καταστήματα τυχερών παιχνιδιών έκλεισαν και τέθηκαν εκτός νόμου το 2019, η νομοθεσία εξακολουθεί να επιτρέπει τον τζόγο σε καζίνο σε ξενοδοχεία πέντε αστέρων.

«Τα διαδικτυακά στοιχήματα, αν και παράνομα, εξακολουθούν να γίνονται μέσω πλατφορμών που βρίσκονται εκτός Αλβανίας». Η Αλβανία, εξηγεί η έκθεση, συνεχίζει να χρησιμοποιεί τον νόμο κατά της μαφίας για να κατασχέσει εταιρείες που συνδέονται με τη διακίνηση ναρκωτικών και τη διαφθορά. Οι συνεχιζόμενες δικαστικές μεταρρυθμίσεις έχουν βελτιώσει τις προοπτικές της Αλβανίας για την αντιμετώπιση του ξεπλύματος βρώμικου χρήματος.

Ωστόσο, αυτές οι προσπάθειες εξακολουθούν να παρεμποδίζονται από προκλήσεις ικανότητας, η ανεπαρκής εποπτεία ορισμένων τομέων και η ανάγκη βελτίωσης της συνεργασίας μεταξύ των οργάνων επιβολής του νόμου και των εποπτικών οργάνων. Η έκθεση σημειώνει ορισμένες αλλαγές στο νομοθετικό πλαίσιο που αποσκοπούν στην πρόληψη του ξεπλύματος χρήματος, αλλά «η εφαρμογή των πρόσφατων νομικών και πολιτικών αλλαγών ήταν ασυνεπής». Στην έκθεση σημειώνεται ότι η ισχύουσα νομοθεσία «είναι αποτελεσματική στην αρχική κατάσχεση περιουσίας», αλλά «η ικανοποίηση των απαιτήσεων των αποδεικτικών στοιχείων για την οριστική κατάσχεση της περιουσίας παραμένει πρόκληση».

Η έκθεση αναφέρει ότι «η Αλβανία πρέπει να επιβάλλει αποτελεσματικά τους υπάρχοντες νόμους, να ασκεί αποτελεσματικές λειτουργίες εποπτείας, να βελτιώνει την εποπτεία και τη συνεργασία επιβολής του νόμου και να συνεχίσει να αναπτύσσει την ικανότητα της αστυνομίας και των εισαγγελέων της να επικεντρώνονται στη διαφθορά, το ξέπλυμα χρήματος και τα οικονομικά εγκλήματα.

Η εφαρμογή ουσιαστικών μεταρρυθμίσεων του ποινικού κώδικα το 2016 και το 2017 εξακολουθεί να αποτελεί πρόκληση. «Παρά τον σημαντικό αριθμό ερευνών για ξέπλυμα βρώμικου χρήματος τα τελευταία χρόνια, ο αριθμός των σχετικών διώξεων παραμένει χαμηλός».

Επιπλέον, στους πρώτους εννέα μήνες του 2021, υπήρξαν 32 ατομικές καταδίκες για ξέπλυμα βρώμικου χρήματος και ότι η κρατική αστυνομία παρέπεμψε 318 υποθέσεις νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες στους εισαγγελείς τους πρώτους εννέα μήνες του 2021. Τους πρώτους εννέα μήνες Από πρώτο έτος του 2021, 1.135 άτομα έχουν διωχθεί για διαφθορά, σημειώνοντας αύξηση 37 τοις εκατό σε σύγκριση με την ίδια περίοδο του 2020. Ο Οργανισμός Διαχείρισης Κατασχεθέντων και Κατασχεμένων Περιουσιακών Στοιχείων κατέγραψε 19,7 εκατομμύρια δολάρια σε χρήματα και περιουσιακά στοιχεία που κατασχέθηκαν τους έξι πρώτους μήνες του 2021, σημειώνοντας αύξηση σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του προηγούμενου έτους.

Τέλος, στην έκθεση αναφέρεται επίσης η κατάσχεση από την SPAK «περιουσιακών στοιχείων, εκατομμυρίων δολαρίων συμπεριλαμβανομένων ακινήτων, εταιρικών μετοχών και δύο τηλεοπτικών καναλιών.