Λίγο μετά την έναρξη του Α΄ Βαλκανικού Πολέμου, στην Κέρκυρα είχε συγκεντρωθεί μια στρατιωτική δύναμη Ηπειρωτών, της οποίας επικεφαλής ήταν Χιμαραίος Ταγματάρχη χωροφυλακής Σπύρος Σπυρομίλιος.
Η συγκεκριμένη δύναμη είχε ενισχυθεί από 200 Κρήτες εθελοντές υπό τους οπλαρχηγούς Γαλερό, Πολυξύγγη, Παπαγιαννάκη και Τζουλιάκη, οι οποίοι και εστάλησαν από τον διοικητή της Στρατιάς Ηπείρου Κωνσταντίνο Σαπουντζάκη στην περιοχή, στις 5 Νοεμβρίου του 1912 με τον ατμόπλοιο «Αχελώος».
Ο Ελευθέριος Βενιζέλος στην υπ' αριθ. 88263 διαταγή του ανέφερε τα εξής:
«Κρίνω πολιτικώς σκόπιμον να καταληφθή το ταχύτερον Χιμάρα και υψωθεί εκεί Ελληνική Σημαία. Προς τον σκοπόν τούτον δύνασθε να διαθέσητε εθελοντικόν τι Σώμα αποβιβαζόμενον δια θαλάσσης εις Χιμάραν υπό την ηγεσίαν αυτού του Σπυρομήλιου. Το πράγμαν ευκταίον, αν είναι δυνατόν να γίνη μέχρις της Κυριακής, λαμβανομένου υπ' όψη ότι η Πύλη εζήτησε απ' ευθείας ανακωχήν, δια να διαπραγματευθή τους προκαταρκτικούς όρους της ειρήνης, συμφέρον δε έχομεν κατά την ανακωχήν ταύτην η δράσις μας να είναι γνωστόν να έχη επεκταθή μέχρι του βορείου μέρους της διεκδικήσεως μας. Μόλις αναχωρήση δια θαλάσσης δια Χιμάραν Σώμα, δύνασθε να μοι αναγγείλητε την κατάληψιν ως γενομένην ήδη, ίνα γνωσθή δημοσία δια του τύπου».
Κατά τις 7:30 το πρωί της 5ης Νοεμβρίου του 1921, το απόσπασμα Σπυρομήλιου επιβιβάστηκε στον Αχελώο και αποβιβάστηκαν στα Σπήλια της Χιμάρας χωρίς να συναντήσουν καμία αντίσταση.
Από την στιγμή που το απόσπασμα του Σπυρομίλιου αποβιβάστηκε στα Σπήλια της Χιμάρας, οι γηγενείς Έλληνες της πόλεως εξεγέρθηκαν κατά της οθωμανικής κατοχής και κήρυξαν την Ένωση με την Ελλάδα.
Η τουρκική φρουρά παραδόθηκε και ο Ταγματάρχης Σπυρομήλιος ανέβηκε στο κάστρο της Χιμάρας στις 2 το μεσημέρι, όπου και ύψωσε στο Διοικητήριο την Γαλανόλευκη Σημαία. Από εκείνη τη στιγμή η Χιμάρα ήτανε πια ελεύθερη και ενωμένη με την Μητέρα της Ελλάδα.
Μετά την επιτυχία του κινήματος, ο Σπυρομήλιος πρότεινε στον τότε πρωθυπουργό Ελευθέριο Βενιζέλο την άμεση προώθηση των Ελληνικών Δυνάμεων προς την Αυλώνα, αλλά ο Βενιζέλος ήταν αρνητικός από τον φόβο ότι αυτό θα προκαλούσε την αντίδραση της Ιταλίας.
Το απόσπασμα Σπυρομίλιου και οι Χιμαραίοι εθελοντές, μετά την ανακήρυξη της αλβανικής ανεξαρτησίας, στις 28 Νοεμβρίου του ίδιου έτους, αντιμετώπισαν και απώθησαν τις επιθέσεις αλβανικών ομάδων, και κατάφεραν να ελέγξουν την παράκτια ζώνη μεταξύ των Αγίων Σαράντα και Αυλώνας.
Η Χιμάρα και η ευρύτερη περιοχή της κατάφερε και παρέμεινε σε ελληνικό έλεγχο για όλη τη διάρκεια των επιχειρήσεων των Βαλκανικών Πολέμων και τον Φεβρουάριο του 1914, αντιδρώντας στην απόφαση των μεγάλων δυνάμεων να την εντάξουν στο νεοσύστατο αλβανικό κράτος, κήρυξε την αυτονομία της.
Τον Φεβρουαρίου του 1914 προσχώρησε στην Προσωρινή Κυβέρνηση της Βορείου Ηπείρου, με επικεφαλής τον Γεώργιο Χρηστάκη-Ζωγράφο.
Κατά τον Μάιο του 1914 υπεγράφη το Πρωτόκολλο της Κέρκυρας, που ίδρυε την Αυτόνομο Δημοκρατία της Βορείου Ηπείρου, στην οποία εντάχθηκε και η Χιμάρα.
Στα τέλη Ιουλίου 1914 συγκλήθηκε η Πανηπειρωτική Διάσκεψη στο Δέλβινο, για να επικυρωθούν οι όροι του Πρωτοκόλλου της Κέρκυρας από τους Βορειοηπειρώτες εκπροσώπους.
Ωστόσο οι εκπρόσωποι της Χιμάρας, παρ' όλες τις πιέσεις της Ελληνικής Κυβέρνησης για την αποδοχή του Πρωτοκόλλου και για αυτονομία εντός της αλβανικής επικράτειας, αποχώρησαν ζητωκραυγάζοντας υπέρ της Ένωσης με την Ελλάδα.
Δημοφιλή
Σχόλια