Στην επιτροπή Εξωτερικών και Εθνικής Άμυνας συζητείται αυτή την ώρα το σχέδιο νόμου του υπουργείου Εξωτερικών "Καθορισμός του εύρους της αιγιαλίτιδας ζώνης στη θαλάσσια περιοχή του Ιονίου και των Ιονίων Νήσων μέχρι το Ακρωτήριο Ταίναρο της Πελοποννήσου".

Ν. Δένδιας: Αύξηση του χώρου εθνικής κυριαρχίας

«Είναι η πρώτη φορά που το ελληνικό Κοινοβούλιο καλείται να ψηφίσει αύξηση του χώρου εθνικής κυριαρχίας, από το 1947», ανέφερε ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας και προσέθεσε: «Η κυβέρνηση εισηγείται στην εθνική Αντιπροσωπεία την άσκηση του αναφαίρετου δικαιώματος της χώρας μας, για την αύξηση των χωρικών μας υδάτων στην περιοχή του Ιονίου πελάγους και μέχρι το Ταίναρο, από τα 6 στα 12 ναυτικά μίλια. Αυτό θα αυξήσει τον χώρο εθνικής κυριαρχίας κατά 10.079 τετραγωνικά χιλιόμετρα και αν κανείς συνυπολογίσει τον χώρο ο οποίος δημιουργείται από το νόμιμο, κατά το διεθνές δίκαιο, κλείσιμο των κόλπων, υπερβαίνει τα 13.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα».

Ο υπουργός Εξωτερικών υπενθύμισε στο σημείο αυτό ότι η συνολική έκταση της Ελλάδας είναι 131.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα και ότι η έκταση της Κρήτης είναι κατά τι πάνω από 8.500 τετραγωνικά χιλιόμετρα. «Άρα είναι εξαιρετικά μεγάλη τιμή για εμένα, εξ ονόματος της κυβέρνησης Μητσοτάκη, να εισηγούμαι στην εθνική αντιπροσωπεία το νομοσχέδιο αυτό», είπε ο Νίκος Δένδιας.

Καθορισμός αιγιαλίτιδας

Το νομοσχέδιο "Καθορισμός του εύρους της αιγιαλίτιδας ζώνης στη θαλάσσια περιοχή του Ιονίου και των Ιονίων Νήσων μέχρι το Ακρωτήριο Ταίναρο της Πελοποννήσου" κατατέθηκε στη Βουλή μετά την έκδοση και θέση σε ισχύ του Προεδρικού Διατάγματος περί κλεισίματος κόλπων και χάραξης ευθείων γραμμών βάσης στη θαλάσσια περιοχή του Ιονίου και των Ιονίων νήσων μέχρι το Ακρωτήριο Ταίναρο της Πελοποννήσου.

Με το σχέδιο νόμου υλοποιούνται οι προβλέψεις που απορρέουν από τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών της 10ης Δεκεμβρίου 1982 για το Δίκαιο της Θάλασσας.

Ο νόμος θα έχει εφαρμογή σε όλη τη θαλάσσια περιοχή από το βορειότερο σημείο της Περιφέρειας Ιονίων Νήσων μέχρι το Ακρωτήριο Ταίναρο της Πελοποννήσου και η ανωτέρω περιοχή περιλαμβάνει τις ηπειρωτικές ακτές της ελληνικής Επικράτειας καθώς και τα νησιά και τους βράχους της κατά το άρθρο 121 της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών του Δεκεμβρίου του 1982 για το Δίκαιο της Θάλασσας.

Όπως σημειώνεται στο άρθρο 1 του σχεδίου νόμου, η Ελληνική Δημοκρατία επιφυλάσσεται για την άσκηση και στις λοιπές περιοχές της Επικράτειας της, των αντίστοιχων δικαιωμάτων της, όπως αυτά απορρέουν από τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας.

Στην ανωτέρω περιοχή το εύρος της αιγιαλίτιδας ζώνης μετά του υπερκείμενου εναέριου χώρου καθορίζεται στα 12 ναυτικά μίλια και υπολογίζεται από τις γραμμές βάσης των ακτών.

Ιστορική συνεδρίαση

«Για πρώτη φορά η Ελλάδα ασκεί το αναφαίρετο δικαίωμα της να επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα. Πρόκειται για ένα νομοσχέδιο που είναι η πρώτη φάση μιας σειράς ενεργειών που η Ελλάδα έχει δικαίωμα να πράξει, δηλαδή να επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα, όταν εκείνη κρίνει σκόπιμο σε όλη την επικράτεια της», ανέφερε με την έναρξη της σημερινής συνεδρίασης ο [ρόεδρος της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων και Άμυνας της Βουλής Κωνσταντίνος Γκιουλέκας.

«Ιστορικής σημασίας», χαρακτήρισε τη σημερινή συζήτηση στη Βουλή, η Ντόρα Μπακογιάννη. Η βουλευτής κατέθεσε ωστόσο την «έντονη διαμαρτυρία της για την οργάνωση της συζήτησης» δεδομένου ότι αμέσως μετά τη συνεδρίαση για την επέκταση της αιγιαλίτιδας στο Ιόνιο, θα ακολουθήσει η συζήτηση του νομοσχεδίου του υπουργείου Εθνικής Άμυνας για τα Rafale.

Τις ενστάσεις του για τη χρονική σύμπτωση της συζήτησης δύο νομοσχεδίων, αρμοδιότητας της ίδιας κοινοβουλευτικής επιτροπής διατύπωσε και ο εισηγητής του ΣΥΡΙΖΑ Γιώργος Κατρούγκαλος.

Ο πρόεδρος της Επιτροπής εξήγησε ότι οι δύο συνεδριάσεις της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων και Άμυνας προγραμματίστηκαν, η πρώτη (σ.σ. για τα 12 νμ στο Ιόνιο) για τις 2:00 το μεσημέρι και η δεύτερη (σ.σ. για τα Rafale) στις 5:00 το απόγευμα επειδή το νομοσχέδιο για τα Rafale κατατέθηκε από την κυβέρνηση με τη διαδικασία του επείγοντος.

Τ. Χατζηβασιλείου: Η ελληνική εξωτερική πολιτική εγκαταλείπει την περίοδο αδράνειας

«Η απόφαση της κυβέρνησης για την επέκταση στα 12 ν.μ. στο Ιόνιο, που ανακοινώθηκε από τον ίδιο τον πρωθυπουργό τον περασμένο Αύγουστο, σηματοδοτεί μια μείζονα εξέλιξη: η ελληνική εξωτερική πολιτική εγκαταλείπει την περίοδο της αδράνειας, ανέφερε ο εισηγητής της ΝΔ Τάσος Χατζηβασιλείου και προσέθεσε ότι η Ελλάδα αξιοποιεί, προς όφελος του εθνικού συμφέροντος, όλες τις δυνατότητες που δίνει το Διεθνές Δίκαιο.

«Η απόφαση επέκτασης των χωρικών υδάτων στο Ιόνιο έρχεται ως η τελική πράξη της διευθέτησης των εκκρεμοτήτων στην περιοχή, μετά και την πρόσφατη συμφωνία οριοθέτησης θαλασσίων ζωνών που υπεγράφη ανάμεσα στον υπουργό Εξωτερικών κ. Δένδια και τον Ιταλό ομόλογό του. Για αυτό και η χρονική στιγμή είναι η πλέον κατάλληλη», είπε ο βουλευτής της ΝΔ και επισήμανε ότι Ελλάδα και Αλβανία αποφάσισαν να παραπέμψουν το ζήτημα ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης και «με τον τρόπο αυτό, ενισχύεται η εμπιστοσύνη ανάμεσα στις δύο χώρες» και χάρη στους χειρισμούς της κυβέρνησης, ανοίγει ο δρόμος για μια νέα εποχή στις σχέσεις μας με την Αλβανία.

«Η Ελλάδα είναι μια χώρα που κινείται σταθερά σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο. Στην παρούσα φάση, η κυβέρνηση τής Νέας Δημοκρατίας, ύστερα από την οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών με την Ιταλία και τη συνεννόηση για προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο με την Αλβανία για την οριοθέτηση των μεταξύ μας θαλασσίων ζωνών, προχωρά στην επέκταση των χωρικών υδάτων στην συγκεκριμένη θαλάσσια περιοχή. Όμως, η χώρα μας διατηρεί στο ακέραιο το δικαίωμά της να επεκτείνει τα χωρικά ύδατα και σε άλλες περιοχές, όπως και όταν το κρίνει ωφέλιμο για τα εθνικά μας συμφέροντα. Άλλωστε, αυτό αναφέρεται με τον πιο ξεκάθαρο τρόπο στο άρθρο 1 του παρόντος νομοσχεδίου. Σήμερα, η κυβέρνηση στέλνει ένα ξεκάθαρο μήνυμα, κυρίως σε εκείνους που με απειλές και προκλήσεις προσπαθούν ανεπιτυχώς να εκφοβίσουν την Ελλάδα: η χώρα μας επιφυλάσσεται να ασκήσει το μονομερές της δικαίωμα επέκτασης της αιγιαλίτιδας ζώνης όπου και όταν το αποφασίσει», τόνισε ο εισηγητής της ΝΔ.

Ο βουλευτής σχολίασε και τις επικρίσεις που δέχεται η κυβερνητική πλειοψηφία για τη στάση που είχε τηρήσει ως αντιπολίτευση στο ζήτημα. «Θα είμαι ξεκάθαρος. Η αξιωματική αντιπολίτευση μάς κατηγορεί ότι είχαμε επιφυλάξεις στην επέκταση της αιγιαλίτιδας ζώνης στο Ιόνιο, όταν αυτή είχε προαναγγελθεί πριν από 3 χρόνια, χωρίς να έχει υλοποιηθεί. Θα ήθελα να ξεκαθαρίσω ότι αυτή τη χρονική στιγμή οι συνθήκες είναι τελείως διαφορετικές. Από το 2018 μέχρι σήμερα, το τοπίο στην Ανατολική Μεσόγειο αλλάζει ραγδαία. Με λίγα λόγια, η γειτονιά μας είναι γεωπολιτικά επιβαρυμένη. Ακόμη, ο αναθεωρητισμός της Τουρκίας έχει αυξηθεί κατακόρυφα και η υπογραφή του παράνομου και απαράδεκτου τουρκο-λιβυκού μνημονίου διαμόρφωσε μια απροσδόκητη και δυσάρεστη πραγματικότητα που κληθήκαμε να αντιμετωπίσουμε. Σήμερα, έχουμε πλέον στη φαρέτρα μας τις δύο νόμιμες Συμφωνίες με την Ιταλία και την Αίγυπτο, όπως ανέφερα νωρίτερα. Έτσι, με τα τωρινά δεδομένα, το παρόν νομοσχέδιο εντάσσεται σε έναν συνολικό εθνικό σχεδιασμό», είπε ο εισηγητής της ΝΔ.

Ο κ. Χατζηβασιλείου αναφέρθηκε και στα ελληνοτουρκικά. «Όλοι γνωρίζουμε ότι η τουρκική Εθνοσυνέλευση, από το 1995, έχει περιγράψει ως αιτία πολέμου την επέκταση των ελληνικών χωρικών υδάτων στο Αιγαίο στα 12 ν.μ., κατά παράβαση κάθε έννοιας δικαίου. Αυτή η απειλή δεν πτοεί την Ελλάδα, ούτε την αποθαρρύνει από τους μελλοντικούς σχεδιασμούς της. Η μοναδική διμερής εκκρεμότητα είναι η οριοθέτηση ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας. Η Ελλάδα ήταν και είναι προσηλωμένη στην ανάγκη συνεννόησης με την Τουρκία. Την καλούμε να κινηθεί με στόχο την οικοδόμηση της αναγκαίας εμπιστοσύνης, μακριά από προκλήσεις και απειλή βίας. Την καλούμε να δείξει καλή πίστη. Στόχος μας παραμένει η επίτευξη συμφωνίας για τον καθορισμό ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας. Διαφορετικά, η διεθνής δικαιοσύνη να δώσει τη λύση. Η Ελλάδα πάντως δεν φοβάται να συζητήσει με την Τουρκία το ζήτημα της οριοθέτησης. Έχει πίστη στην ισχύ των επιχειρημάτων της που εκπορεύονται από το Διεθνές Δίκαιο και μόνον", είπε ο βουλευτής της ΝΔ και χαρακτήρισε θετική εξέλιξη το γεγονός ότι η Τουρκία εξέφρασε τη βούληση να ξεκινήσουν διερευνητικές επαφές.

Γ. Κατρούγκαλος: Χαιρετίζουμε την προσχώρηση της ΝΔ σε μια στρατηγική μας επιλογή

«Θέλουμε να χαιρετίσουμε την προσχώρηση της Νέας Δημοκρατίας σε μια στρατηγική επιλογή της κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ, την οποία είχε λοιδορήσει και την οποία είχε καταγγείλει», ανέφερε, εκ προοιμίου, ο εισηγητής της αξιωματικής αντιπολίτευσης Γιώργος Κατρούγκαλος στη συζήτηση του νομοσχεδίου για την επέκταση της αιγιαλίτιδας στο Ιόνιο. Ο Γιώργος Κατρούγκαλος ανέγνωσε στην επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων και Εθνικής Άμυνας τις δηλώσεις που είχαν κάνει στο παρελθόν ο Γιώργος Κουμουτσάκος, ο Βασίλης Κικίλιας, ο Άδωνις Γεωργιάδης, ο νυν βουλευτής ο κ. Συρίγος. «Θα μπορούσα να συνεχίσω με όλους όσοι τήρησαν αυτή τη στάση. Εξαιρείται τιμητικά ο κ. Δένδιας που δεν βρήκα ανάλογη δήλωσή του», παρατήρησε ο εισηγητής του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ που κατηγόρησε τη ΝΔ ότι ως αντιπολίτευση «εργαλειοποίησε για λόγους εσωτερικούς, σοβαρά ζητήματα της εξωτερικής πολιτικής, όπως κατά κανόνα έπραξε και την περίοδο της συμφωνίας των Πρεσπών».

Ο κ. Κατρούγκαλος αν και καλωσόρισε την κυβέρνηση στην «ορθή εθνική θέση», την οποία, όπως σημείωσε, «πρώτος ο ΣΥΡΙΖΑ πρόβαλε», την κάλεσε να δηλώσει σε ποια στρατηγική εντάσσει αυτή την κίνηση.

«Ο κ. Δένδιας προσπάθησε να δικαιολογήσει την επέκταση τώρα των χωρικών υδάτων, και όχι τότε που την είχαμε ζητήσει εμείς, λέγοντας στη συζήτηση για την οριοθέτηση της ΑΟΖ με την Ιταλία, πως πρώτα πρέπει να καθορίζονται οι ΑΟΖ και έπειτα οι επεκτάσεις χωρικών υδάτων. Η εξήγηση αυτή δεν είναι λογική, μιας και το λογικά πρότερο και το εθνικά συμφερότερο θα ήταν να προηγηθεί η επέκταση των χωρικών υδάτων, ούτως ώστε και ο υπολογισμός της Αποκλειστικής Ζώνης να ξεκινήσει από τις ευθείες γραμμές που βάζεις και το κλείσιμο κόλπων που θα είχε προηγηθεί», είπε ο Γιώργος Κατρούγκαλος και προσέθεσε πως «το κενό στρατηγικής της κυβέρνησης φαίνεται ανάγλυφα και στη μη ανάλογη επέκταση των χωρικών υδάτων νότια και ανατολικά της Κρήτης, που είχε προαναγγελθεί από τον υπουργό Εξωτερικών σε συζήτηση τον Αύγουστο».

«Η επέκταση ανταποκρίνεται και στο δικό του λογικό σχήμα αλλά και στην ανάγκη να τιθασευτεί με μέσα του διεθνούς δικαίου η κλιμακούμενη επιθετικότητα της Τουρκίας. Γιατί δεν έρχεται τώρα αυτή η επέκταση των χωρικών υδάτων νότια και ανατολικά της Κρήτης; Δεν είναι ζήτημα ελλιπούς τεχνικής προετοιμασίας, και η κυβέρνηση μας οφείλει μια εξήγηση, ενώ δεν είναι προς τιμήν της η προηγούμενη στάση της», ανέφερε ο εισηγητής του ΣΥΡΙΖΑ.

Κατά τη διάρκεια της συζήτησης, ο Γιώργος Κατρούγκαλος κατέθεσε και σειρά νομοτεχνικών παρατηρήσεων. Μεταξύ αυτών ζήτησε στο άρθρο 2 να υπάρξει ρητή αναφορά στη μέση γραμμή και να τροποποιηθεί το άρθρο 4 για την αλιεία από αλιευτικά σκάφη της ΕΕ. «Οι κανόνες που ισχύουν είναι πως επιτρέπεται μεν να ψαρεύουν αλιείς μιας χώρας της ΕΕ σε νερά άλλης, αλλά με τον κανόνα της αμοιβαιότητας. Πρέπει να περιοριστεί το χρονικό εύρος της εξαίρεσης μέχρι τη μεταγενέστερη τροποποίηση του κανονισμού, που θα γίνει το 2022. Να μην είναι γενική και αόριστη η αναφορά στο "προσωρινά": ή να αντικατασταθεί το "σε προσωρινή βάση", είτε να επιτραπεί μέχρι την επικείμενη τροποποίηση του σχετικού κανονισμού της ΕΕ», είπε ο κ. Κατρούγκαλος.

Ο βουλευτής αναφέρθηκε και στην επανεκκίνηση των διερευνητικών επαφών. «Δεν έχουμε άλλο δρόμο για την επίλυση της μιας και μόνης διαφοράς που έχουμε με την Τουρκία πάρα μόνο με το διάλογο, με όρους διεθνούς δικαίου, χωρίς εκβιασμούς, χωρίς την απειλή χρήσης βίας», είπε και παρατήρησε: «Ξεκινάει υπονομευμένη η προοπτική ενός τέτοιου, ουσιώδους διαλόγου, ακριβώς γιατί ο πρωθυπουργός απέτυχε στο τελευταίο Συμβούλιο να εξασφαλίσει εκείνες τις αποτελεσματικές, ισχυρές κυρώσεις που θα αποτελούσαν εγγύηση ότι η Τουρκία δεν θα υποτροπιάσει στην επιθετικότητα που γνωρίσαμε τους τελευταίους έξι μήνες. Έτσι, βασιζόμαστε μόνο στην καλή βούληση της Τουρκίας για το αν πράγματι θα καθίσει στο τραπέζι του διαλόγου».

«Οτιδήποτε γίνεται από εδώ και πέρα θα πρέπει να είναι στο φως, για να είμαστε βέβαιοι ότι δεν υπάρχει κάποια διολίσθηση στη διεύρυνση της ατζέντας σε θέματα κυριαρχίας που δεν μπορούμε να δεχτούμε, όπως είναι οι γκρίζες ζώνες ή η στρατιωτικοποίηση των νησιών», τόνισε ο εισηγητής του ΣΥΡΙΖΑ και προσέθεσε: «Ακούμε από την τουρκική πλευρά ότι υπάρχει προγραμματισμένη συνάντηση Δένδια- Τσαβούσογλου στα Τίρανα. Δεν μπορεί ο ελληνικός λαός να μαθαίνει πράγματα που τον αφορούν από τουρκικές πηγές και ούτε αποτελεί συμβολή στο αναγκαίο κλίμα ψυχραιμίας που πρέπει να υπάρχει. Με το να μην δίνονται όλες οι πληροφορίες διολισθαίνουμε σε δηλώσεις που ήθελαν να συσκοτίσουν την τουρκική επιθετικότητα».

ΑΠΕ