Η εν ψυχρώ εκτέλεση του Κωσταντίνου Κατσίφα, ενός παιδιού από φτωχή λαϊκή οικογένεια, όπως συνέβη σχεδόν πριν είκοσι χρόνια με τον Σολωμό Σολωμού, στην Κύπρο συνιστά και μια ζωντανή καταγγελία για την ένοχη συνείδησή μας. Αυτός, τη στιγμή που σύσσωμες οι ελληνικές ελίτ και το ελληνικό κράτος, έχουν εγκαταλείψει τη ελληνική μειονότητα στη μοίρα της, θυσίασε κυριολεκτικά τη ζωή του, μια και δεν έβλεπε πλέον καμιά δυνατότητα για να κρατήσει την αξιοπρέπεια και τον εθνισμό του.
Από το 1913 κι έπειτα οι Έλληνες της Βορείου Ηπείρου, συνεχίζουμε να διαβιούμε στα εδάφη μας, μαρτυρικά και ξεχασμένα. Δε θέλω να αρχίσω τις ιστορικές αναλύσεις και τα γνωστά μας γεγονότα, αλλά και πάλι γνωρίζω πως για την πλειονότητα των Νεοελλήνων, αποτελούμε κομμάτι της άγνοιας του μυαλού τους.
Τέτοιες ημέρες, παραμονές και ανήμερα 28η Οκτωβρίου, η Νότιος Αλβανία είναι γαλάζια από ελληνικές σημαίες. Οι δρόμοι και τα σπίτια σε Χειμάρρα, Σαράντα, τα χωριά του Βούρκου της ευρύτερης περιοχής της Φοινίκης, Αργυρόκαστρο, τα χωριά Άνω και Κάτω Δεροπόλεως, είναι σημαιοστολισμένα. Σε ορισμένες οικίες οι σημαίες ανεμίζουν όλον τον χρόνο.
Όπως μεταδόθηκε ο Κωνσταντίνος Κατσιφάς, έπεσε νεκρός από τα πυρά των ειδικών δυνάμεων της αλβανικής αστυνομίας. Οι συνθήκες του θανάτου του είναι προς στιγμήν, αδιευκρίνιστες. Παραμένει αίνιγμα το γιατί τα αλβανικά ΜΜΕ «αποκαλύπτουν» το ότι ο Κατσίφας φώναξε λίγο πριν σκοτωθεί, «Ζήτω η Ελλάδα», «Ζήτω ο ελληνισμός». Την ίδια ώρα άλλες πηγές αναφέρουν πως ο Κατσίφας, που κρυβόταν στη δεξαμενή του νερού του χωριού Βουλιαράτες, είχε ήδη παραδοθεί πριν εκτελεστεί.
Βρισκόμαστε στα πρόθυρα του νέου σχολικού έτους και στη Βόρειο Ήπειρο τα πράγματα συνεχίζουν να είναι δύσκολα. Αυτοί που έχουν απομείνει στον τόπο είναι κυρίως οι υπερήλικες και οι μεσήλικες, οι οποίοι με μεγάλο κόπο και ζήλο προσπαθούν να στηρίξουν τα παιδιά τους, είτε για να τελειώσουν με επιτυχία το σχολείο, είτε για να σπουδάσουν στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, (πανεπιστήμιο) κυρίως της Ελλάδος.
Στον απόηχο των καλοκαιρινών πανηγυριών και εορτών, μένουμε οι τελευταίοι μάρτυρες ενός τόπου ο οποίος για ένα δεκαπενθήμερο περίπου, ζωντάνεψε από την ελπίδα των νέων, από τα ορθάνοιχτα παράθυρα των μέχρι πρότινος κλειδαμπαρωμένων σπιτιών.
Για να αγαπήσει κανείς τη γενέτειρά του και να συνεισφέρει με οποιονδήποτε τρόπο στα χρηστά κοινά της, θα πρέπει πρώτα απ’ όλα να τη γνωρίσει, μέσα από τη γεωγραφία, την ιστορία και την παράδοσή της.
Όλοι γνωρίζουμε και πολλές φορές το έχουμε επισημάνει πως η ίδρυση της Ομόνοιας ήταν μια αναγκαιότητα. Χρειαζόταν η ΕΕΜ να είχε μια φωνή, ένα λάβαρο. Με το σκεπτικό αυτό στις 11 Γενάρη 1991 ιδρύθηκε στη Δερβιτσιάνη η πολιτικο-κοινωνική και πολιτισμική οργάνωση με το όνομα ΟΜΟΝΟΙΑ.
Οι δημοτικές εκλογές του 2019 και η απογραφή του 2020.
Την τραγική κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει η άλλοτε κραταιά οργάνωση της Ελληνικής Εθνικής Μειονότητας της Βόρειας Ηπείρου ΟΜΟΝΟΙΑ, επιβεβαίωσε η 10η Συνδιάσκεψη τη οργάνωσης η οποία έγινε στους Αγίους Σαράντα και εξέλεξε νέο πρόεδρο της οργάνωσης τον Βασιλη Κάγιο.
Η περίοδος των εκλογών στην οργάνωση της Ομόνοιας, αρχίζοντας απ’ αυτές των τοπικών οργανώσεων, τις εκλογές των Παραρτημάτων και μέχρι τη Γενική Συνδιάσκεψη, που θ’ αναδείξει τα ηγετικά όργανα και τον Γενικό Πρόεδρο, είναι από τις πιο σοβαρές και καθοριστικές στιγμές στην πορεία της οργάνωσης. Άρα είναι η περίοδος μιας έντονης και σοβαρής προεκλογικής καμπάνιας, ευαισθητοποίησης και κινητοποίησης όλων των μελών της. Είναι μια περίοδος συναντήσεων, αντικρούσεων, διαλόγου και συνάμα λογοδοσίας. Με τέτοιο τρόπο και έχοντας ως Ευαγγέλιο το Καταστατικό της προχωρούμε.
Ο Θεμιστοκλής Γερμένης γεννήθηκε στην Κορυτσά το 1871. Το επώνυμό του δήλωνε την καταγωγή του, από το χωριό Γερμένη, ψηλά σε αυχένα της οροσειράς της Πίνδου. Στο γεωγραφικό όριο ανάμεσα στην Ήπειρο και την Μακεδονία, κοντά στον δρόμο που συνδέει το Λιασκοβίκι με την Μπορόβα.
Τα δικαιώματα του πολίτη και των μειονοτήτων είναι καθιερωμένα από τις Διεθνείς Συμβάσεις και την Σύμβαση Πλαίσιο. Σε κάθε χώρα. Και οι χώρες αυτές τα εφαρμόζουν. Και δίνουν στις μειονότητές τους αυτά που τους ανήκουν. Αυτά που τους αρμόζουν. Και κάτι παραπάνω σε πολλές χώρες. Αυτή είναι δημοκρατία. Αυτή είναι ισότητα. Βάσει αυτών των διατάξεων και η Αλβανία είναι υποχρεωμένη να τα σεβαστεί. Να τα εφαρμόσει.
Μετά από μία μακρά περίοδο ύφεσης, τα τελευταία αρκετά χρόνια οι ελληνοαλβανικές σχέσεις έχουν επανέλθει στον αστερισμό της έντασης. Στην πραγματικότητα, πρόκειται για αναπόφευκτη εξέλιξη. Ο εθνικισμός και κατ’ επέκτασιν ο ανθελληνισμός ως ιδιαίτερη έκφανσή του, παραμένει σταθερά της αλβανικής πολιτικής σκηνής.
του Σταύρου Λυγερού
Την έντονη ανησυχία του για την κατάσταση που βιώνει η Ελληνική Μειονότητα της Αλβανίας εξέφρασε ο διδάκτωρ Πολιτικών Επιστημών Θεοφάνης Μαλκίδης μιλώντας στην ΕΡΤ Κομοτηνής. «Πρέπει να ασχοληθούν οι πολίτες με τα μείζονα, τα ουσιαστικά, τα καίρια και τα σημαντικά.» τόνισε χαρακτηριστικά με αφορμή όλα όσα συμβαίνουν τα τελευταία χρόνια με τις αλβανικές Αρχές να επιδίδονται σε μια διαρκή προσπάθεια καταπάτησης περιουσιακών και άλλων δικαιωμάτων της Ελληνικής Μειονότητας στην Αλβανία. Προσπάθεια που κορυφώθηκε με τα χθεσινά γεγονότα στην Χειμάρρα, όπου, με την αδικαιολόγητη συνδρομή ισχυρής αστυνομικής δύναμης, επιχειρήθηκε η κατεδάφιση σπιτιών που ανήκουν σε μέλη της Ελληνικής Μειονότητας.