Η Ένωση Χειμαρριωτών "Η ΧΕΙΜΑΡΡΑ" τιμώντας την απελευθέρωση της Χιμάρας από τον αρχηγό Σπυρομήλιο και τα σώματα των Κρητών εθελοντών στις 5 Νοεμβρίου 1912, διοργανώνει επετειακή εκδήλωση την Κυριακή 4 Νοεμβρίου 2018, στις 06.00 μ.μ. στο ξενοδοχείο Stanley (πλατεία Καραϊσκάκη), Μεταξουργείο.
Ένα ζήτημα φλέγουσας σημασίας, μια ιδέα, ένα εμβατήριο που όλοι λίγο πολύ ψελλίσαμε κατά τη στρατιωτική μας θητεία για τη Βόρεια Ήπειρο, την σκλαβωμένη αδερφή μας, είναι η αφορμή για περαιτέρω ιστορική αναζήτηση και έρευνα. Είχα ακούσει μια ιστορία για έναν παππού, που όταν απελευθέρωναν οι Εύζωνοι τη Β. Ήπειρο, πετώντας παράλληλα τους Ιταλούς στη θάλασσα το 1940, παρακολουθούσε την προέλαση των ελληνικών στρατευμάτων απαθής και ασυγκίνητος. Ένας στρατιώτης τον πλησίασε και τον ρώτησε απορημένος γιατί δεν χαίρεται που απελευθερώθηκε η σκλάβα πατρίδα και εκείνος ατάραχος του είπε λόγια που μόνο η λαϊκή σοφία δύναται να αντιληφθεί και να αφομοιώσει: «Ξέρω, παιδί μου, πως δεν είναι οριστικό, όπως οριστικό δεν ήταν και τις προηγούμενες φορές». Ο νεαρός στρατιώτης πάγωσε για μερικές στιγμές και μετά συνέχισε την πορεία του και τα καθήκοντά του. Αναλογιζόταν όμως συχνά τις κουβέντες του γέροντα. Και έψαξε. Και έμαθε.
Έναν μήνα ακριβώς μετά την κήρυξη του 1ου Βαλκανικού πολέμου ο αξιωματικός της Ελληνικής Βασιλικής Χωροφυλακής Σπύρος Σπυρομήλιος απελευθερώνει μετά από απόβαση την Χειμάρρα εν ονόματι του Βασιλέως των Ελλήνων. Ήδη η Θεσσαλονίκη είναι μία εβδομάδα απελευθερωμένη, Όμως στο μέτωπο της Ηπείρου ο στρατός είναι καθηλωμένος μπροστά στο Μπιζάνι. Έτσι αποφασίζονται δύο αποβατικές ενέργειες. Μία στους Αγίους Σαράντα που αποτυγχάνει και η άλλη στην Χειμάρρα που στέφεται με επιτυχία.
2 Μαρτίου 1913
«Προκειμένου να απέλθητε έντευθεν, οικεία βούλησει, και επικείμενης της λήξεως του αγώνος, δράττομαι της ευκαιρίας να ομολογήσω Υμίν την εκ μέρους του τόπου μου ευγνωμοσύνην δια τας υπηρεσίας τας οποίας προσεφέρετε προς αυτός.
Η Χειμάρα θα φέρει μετά συγκινήσεως την ανάμνησιν οτι τα τέκνα της Κρήτης ανέμιξαν το αίμα μας μετά του αίματος των ιδίων αυτής τέκνων και δι' αυτού επότισαν τα Ελληνικά αυτής εδάφη, αποτίοντες το φόρον του καθήκοντος προς την μεγάλης μας Πατρίδα την Ελλάδα
Ο Αρχηγός ιδιαιτέρως βεβαιοί ότι ο Αρχηγός των Κρητών Εθελοντών και ανδρείου καθ' όλας τας μάχας, αλλά και περινουστάτου ανδρός δυναμένου να διοικήση πολλούς και ανομοίους κατά τα ήθη μαχητάς θεωρεί επιβεβλημένον καθήκον ενόρκως να πιστοποιήση οτι ο Γαλερός είναι άξιος πάσης τιμής και αμοιβής και η Πατρίς δεόν εν καιρώ να μη λησμονήση τας παρασχεθείσας προς αυτήν υπηρεσίας του περι ων και άλλοθι θα ποιήσω μνείαν.
Ο Αρχηγός
Τ.Σ. Υπ. Σπυρομήλιος»