Καθώς βαδίζεις τα στενά λιθόστρωτα δρομάκια της τόσο ξεχωριστής καστροπολιτείας στη Χιμάρα, αναλογίζεσαι την ελαχιστότητά σου, εμπρός στον ρου της μυθικής ιστορίας αυτού του τόπου. Άνθρωποι και λιθάρια γίνονται ένα με το παρελθόν των Χαόνων, με τη Δωδώνη, με το Βυζάντιο. Όλα συντελούν στο βαθύτατο βίωμα μιας πραγματικότητας σκληρής και συνάμα αξιοζήλευτης. Με άθλους ξεκινά ο μύθος του Βελλεροφόντη, ο οποίος κατέληξε στην οριστική πάταξη της Χίμαιρας, αδερφής του Κέρβερου, του Λέοντα της Νεμέας και τόσων άλλων αήττητων μέχρι πρότινος, τεράτων. Όλα τους μπορούν κάλλιστα να συμβολίσουν τις δυσκολίες και τα μύρια βάσανα των προγόνων μας.

Κι όμως ο πανέξυπνος και γενναίος ήρωας την κατατροπώνει, έχοντας ως έπαθλο την αμνηστία του απ' το θάνατο.

Έπειτα ακολουθεί το φως, η αίγλη, η ακμή, μιας και οι αρχαίοι σ' εκείνο εναποθέτουν τις ελπίδες τους. Ολόκληρη πολίχνη, με ιδιαίτερη λατρεία στον Απόλλωνα, τη θεότητα του φωτός και της τέχνης, με βωμό στο κέντρο της, να θέτει σε κυρίαρχο σημείο το υπερφυσικό σκέλος των αγώνων.

Ακολουθεί η Δωδώνη με το γνωστό Μαντείο της, να βαστά σιμά της το χρηστήριο έλασμα των Χιμαριωτών, με ερώτηση που αφορά τον τόπο της μετοίκησής τους. Εν συνεχεία ο Ιουστινιανός ανακαινίζει όλη τη Βαλκανική, δίνοντας βαρύτητα και στην ενδυνάμωση της Χιμάρας και των λοιπών πόλεων που γειτνιάζουν με εκείνη.

Αιώνες γεμάτοι μάχες, εκτοπισμούς και τυράννους. Παρ' όλα αυτά αρκετοί λησμονούμε, χωρίς κανένα ελαφρυντικό, τον εγκλωβισμό που υπέστη μια τόσο αρχέγονη μήτρα ιστορίας και παραδόσεων. Το σήμερα ενυπάρχει στο χθες, ως μια επανάληψη των αγώνων με έναν τρόπο σύγχρονο, αλλά ουδόλως υποτιμητικό.

Όσο για τα απτά μνημεία: Τώρα είναι πια έμψυχα, άνθρωποι με γλώσσα δωρική, καθαρή και μελωδικότατη. Να κουβαλάνε αγόγγυστα τα ανεξίτηλα σημάδια του πόνου, μα και της υπερηφάνειας. Κι έτσι τα χέρια τους να μπορούν να ορίζουν όπως εκείνοι θέλουν, τη μοίρα τους στο Ιόνιο...

πήγες – παραπομπές:

• Δωδώνη - Ιστορία και Αρχαιολογία - Μνήμη Σωτήρη Δάκαρη. Τομ. 26ος , Ιωάννινα 1997
• Οι Ελληνικοί Μύθοι, Graves Robert, Εκδ. Κάκτος, 1998
• Προκοπίου – Περί Κτισμάτων, Μετάφραση: Μαντά Σοφία, Εκδ. Γεωργιάδη, 1996