Σοβαρά εμπόδια φαίνεται ότι έχουν εγερθεί στις απόπειρες της Αθήνας να κλείσει τα μέτωπα του Μακεδονικού και των ελληνοαλβανικών σχέσεων δημιουργώντας συνθήκες αδιεξόδου στη βαλκανική πολιτική που επιθυμούσε να ασκήσει η κυβέρνηση.

Με τον χρόνο να τρέχει ενόψει κρίσιμων ημερομηνιών τον προσεχή Ιούνιο και Ιούλιο σχετικά με την ευρωατλαντική προοπτική της Αλβανίας και της ΠΓΔΜ, αλλά και εξαιτίας της συνεχιζόμενης σκληρής στάσης της Τουρκίας, η Αθήνα επιδιώκει να βρει λύσεις στα δύο προαναφερθέντα ζητήματα. Η πορεία όμως προς την επίλυσή τους αποδεικνύεται πολύ δυσκολότερη από τις αρχικές προσδοκίες που είχαν καλλιεργηθεί, ιδιαίτερα από τον Νίκο Κοτζιά. Επιπλέον, η κυβέρνηση αισθάνεται απομονωμένη στο εσωτερικό και ίσως με αυτό τον τρόπο να δικαιολογείται η κίνηση του υπουργού Εξωτερικών να ζητήσει να ενημερώσει άρον άρον τους πολιτικούς αρχηγούς - πιθανότατα εντός των προσεχών ημερών.

Πνίγηκαν στις θαλάσσιες ζώνες

Μία σειρά γεγονότων αποδεικνύει ότι εύκολες και ταχείες λύσεις δεν φαίνονται πιθανές. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο υπουργός Εξωτερικών υποχρεώθηκε να πραγματοποιήσει ταξίδι - αστραπή στα Τίρανα την περασμένη Πέμπτη με σκοπό να βρεθεί σημείο επαφής με την αλβανική πλευρά, καθώς οι διαπραγματεύσεις σχετικά με τη Συμφωνία για τις Θαλάσσιες Ζώνες αντιμετωπίζουν σοβαρότατες δυσκολίες που ο ίδιος ο Κοτζιάς είχε παραδεχθεί μιλώντας σε δημοσιογράφους κατά την επιστροφή του από τα Σκόπια. Αλλωστε, ο πρόεδρος της Αλβανίας Ιλίρ Μέτα είχε θέσει με σαφήνεια τις κόκκινες γραμμές των Τιράνων σε πρόσφατη συνέντευξή του στο «Βήμα».

Σε αυτήν, ο Μέτα ξεκαθάριζε ότι μία νέα Συμφωνία για τις Θαλάσσιες Ζώνες πρέπει να σέβεται τις προβλέψεις της απόφασης του Συνταγματικού Δικαστηρίου της χώρας που έκρινε αντισυνταγματική την προηγούμενη Συμφωνία του 2009. Πηγές που είναι σε θέση να γνωρίζουν επισημαίνουν ότι η συνέντευξη Μέτα προκάλεσε τη σφοδρή ενόχληση του υπουργού Εξωτερικών.Αυτές οι δυσκολίες είχαν ως αποτέλεσμα να μην επισημοποιηθεί, και τελικά να ματαιωθεί, όπως σημειώνουν διπλωματικές πηγές, η επίσκεψη που σχεδίαζε στα Τίρανα ο Πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, έπειτα από πρόσκληση που του είχε απευθύνει ο αλβανός ομόλογός του Εντι Ράμα ήδη από τη συνάντηση που είχαν τον Ιανουάριο στο Νταβός.

Παράλληλα ο Ράμα δεν διστάζει να «φλερτάρει» με την Τουρκία και είναι ενδεικτικό ότι στις 22 Μαρτίου επισκέφθηκε την Αγκυρα και είχε συνάντηση με τον πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Η δε ανακοίνωση του ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών μετά τη συνάντηση Κοτζιά - Μπουσάτι είναι ενδεικτική του κλίματος που διαμορφώνεται. Από την ολοκλήρωση μίας «συμφωνίας - πακέτο» (υπό συνθήκες απόλυτης μυστικότητας) μέχρι το Πάσχα, η ελληνική πλευρά ομιλεί πλέον για λύση εντός των επομένων μηνών.

«Οι κ.κ. Κοτζιάς και Μπουσάτι συμφώνησαν επί των επόμενων βημάτων που πρόκειται να γίνουν τους ερχόμενους μήνες για την περαιτέρω προώθηση της διαδικασίας και προς εξεύρεση αμοιβαία αποδεκτών λύσεων στα υπό συζήτηση ζητήματα. Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στην προσπάθεια ολοκλήρωσης του Εγγράφου Στρατηγικής Συνεργασίας που καταρτίζεται υπό το φως της υφιστάμενης κοινής βούλησης των μερών για ενίσχυση της ευρωπαϊκής διάστασης των σχέσεων Ελλάδος και Αλβανίας» αναφέρει η ανακοίνωση του υπουργείου Εξωτερικών.

Χάσμα για όνομα και Σύνταγμα

Μετά τα Τίρανα, ο Κοτζιάς μετέβη στη Βιέννη όπου είχε τόσο διμερή συνάντηση εργασίας με τον σκοπιανό ομόλογό του Νίκολα Ντιμιτρόφ όσο και τριμερή μαζί με τον ειδικό απεσταλμένο του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών Μάθιου Νίμιτς. Και σε αυτό το μέτωπο, η αρχική υπεραισιοδοξία έχει μετριαστεί.

Η ελληνική θέση για μία ενιαία σύνθετη ονομασία που θα είναι στη σλαβική γλώσσα και αμετάφραστη έχει προκαλέσει δυσαρέσκεια στη σκοπιανή πλευρά, κάτι που ο Ντιμιτρόφ έχει δημοσίως εκφράσει. Παράλληλα και προφανώς σε σχέση με τις συνταγματικές αλλαγές που επιδιώκει η ελληνική κυβέρνηση, η ΠΓΔΜ επιμένει ότι μία λύση πρέπει να σέβεται τη «μακεδονική εθνότητα» και τη «μακεδονική γλώσσα». Κρίνοντας από τα σχόλια του Κοτζιά στο πλαίσιο της πρόσφατης παρουσίασης του βιβλίου του Νίκου Μέρτζου για το Μακεδονικό, η μετακίνηση της Αθήνας από τις θέσεις αυτές μοιάζει προς το παρόν πολύ δύσκολη.

Αγγελος Αθανασόπουλος / TA NEA