Η αλβανική οικονομία ανέκαμψε ελαφρώς για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά το 2024, αφήνοντας πίσω της τις δυσκολίες που προκάλεσε ο σεισμός του 2019 και οι επιπτώσεις της πανδημίας κατά την περίοδο 2020-2022. Ο πληθωρισμός υποχώρησε στο 2%, ενώ η κατανάλωση συνέχισε να βελτιώνεται σταδιακά.

Ο μεγαλύτερος νικητής του 2024 ήταν ο τουρισμός. Η χώρα έχει πλέον καθιερωθεί ως προορισμός που προσελκύει επισκέπτες από όλο τον κόσμο. Σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα, αυτή η εξέλιξη αναμένεται να έχει θετική επίδραση, ενθαρρύνοντας τη στροφή προς πιο παραγωγικούς τομείς με μεγαλύτερη προστιθέμενη αξία στην οικονομία. Οι επιχειρήσεις στη χώρα έχουν αποδείξει ότι μπορούν να προσαρμόζονται γρήγορα στις αλλαγές.

Ωστόσο, όπως και τα τελευταία χρόνια, η γεωργία, αν και αντιπροσωπεύει περίπου το 20% του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος (ΑΕΠ), έχει ελάχιστη συμβολή στην οικονομική ανάπτυξη. Παρά τις ευκαιρίες που δημιουργεί ο τουρισμός, ο κλάδος δεν έχει καταφέρει να αναδειχθεί σε «νικητή», ενώ ο τουρισμός ευνοεί περισσότερο τις εισαγωγές.

Απαιτείται αξιοποίηση των αυξανόμενων δυνατοτήτων των επιχειρήσεων και κατεύθυνση των οικονομικών πολιτικών προς τομείς με ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα και ουσιαστική συμβολή στη βιώσιμη ανάπτυξη και την ευημερία των πολιτών.

Η πρόκληση είναι οι «χαμένοι» να μην εξελιχθούν σε παράγοντες αποσταθεροποίησης. Οι επιχειρήσεις θα επιδιώξουν φυσικά να προσανατολιστούν προς τους κλάδους που κερδίζουν, όμως αυτό από μόνο του δεν αρκεί. Όπως υπογράμμισαν και οι νικητές του βραβείου Νόμπελ, ο καθοριστικός παράγοντας για την οικονομική ανάπτυξη είναι η ποιότητα των θεσμών, η οποία εξαρτάται άμεσα από τις επιλογές των πολιτικών υπευθύνων.