Το περασμένο Σαββατοκύριακο, ο Έντι Ράμα, προκάλεσε εντύπωση δηλώνοντας μέσω της εφημερίδας New York Times την πρόθεσή του να δημιουργήσει ένα κυρίαρχο «Κράτος των Μπεκτασήδων» μέσα στην αλβανική πρωτεύουσα, τα Τίρανα. Αυτή η πρόταση, η οποία θεωρήθηκε άκρως αμφιλεγόμενη, παρουσιάστηκε ως παράδειγμα θρησκευτικής ανεκτικότητας και πολυπολιτισμικότητας κατά την ομιλία του Ράμα στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ.
Η ιδέα αυτή, όσο παράλογη κι αν φαίνεται, δεν άργησε να προκαλέσει δημόσια συζήτηση. Ο Ράμα, ως πολιτικός που συχνά επιδιώκει να είναι στο επίκεντρο της προσοχής, πέτυχε για άλλη μια φορά να τραβήξει την προσοχή της διεθνούς κοινής γνώμης. Όμως, σε μια δημοκρατία όπου το κράτος λειτουργεί με βάση τους νόμους και το Σύνταγμα, η πρόταση για την ίδρυση ενός νέου «κυρίαρχου» κράτους μέσα στα Τίρανα θα έπρεπε να θεωρείται εκτός πλαισίου και να μη λαμβάνεται καν υπόψη.
Ωστόσο, υπάρχουν διάφοροι λόγοι που ενδέχεται να εξηγούν γιατί ο Ράμα προχώρησε σε μια τόσο ακραία πρόταση. Σε τοπικό επίπεδο, η Αλβανία αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα διαφθοράς και συνεργασίας με το οργανωμένο έγκλημα, ενώ το κυβερνητικό σχήμα του Ράμα βρίσκεται ήδη στον τρίτο του θητεία, κάτι που έχει κλονίσει την αξιοπιστία του ως σοβαρού εταίρου στις δημοκρατικές εξελίξεις των Βαλκανίων. Η αμφιλεγόμενη αυτή πρόταση ίσως να είναι ένας τρόπος να αποσπάσει την προσοχή από τα εσωτερικά σκάνδαλα και να παραμείνει στη διεθνή σκηνή. Ταυτόχρονα, στο εσωτερικό, μπορεί να επιδιώκει την ενίσχυση της υποστήριξης από τη θρησκευτική κοινότητα των Μπεκτασήδων.
Η Αλβανία αποτελεί το κέντρο του παγκόσμιου Μπεκτασισμού από το 1922, ενώ το Ιράν θεωρεί τον εαυτό του πρωτεύουσα αυτού του θρησκευτικού ρεύματος, λόγω του μεγάλου αριθμού Μπεκτασήδων πιστών στη χώρα. Με αυτή την πρόταση, ο Ράμα φαίνεται να επιδιώκει να προκαλέσει μια γεωπολιτική αντιπαράθεση με το Ιράν, ενδεχομένως κερδίζοντας τη στήριξη των Ηνωμένων Πολιτειών και άλλων δυτικών συμμάχων σε αυτή τη συμβολική «αναμέτρηση».
Όμως, πέρα από τα πολιτικά κίνητρα, η πρόταση για δημιουργία ενός αυτόνομου «Κράτους των Μπεκτασήδων» παραβιάζει σαφώς το Σύνταγμα της Αλβανίας. Σύμφωνα με το Άρθρο 1 του Συντάγματος, η Αλβανία είναι ένα ενιαίο και αδιαίρετο κράτος. Επίσης, το Άρθρο 208 του Ποινικού Κώδικα προβλέπει αυστηρές ποινές για οποιαδήποτε πράξη που παραχωρεί εθνικό έδαφος σε τρίτους. Επομένως, η ίδρυση ενός νέου κράτους εντός της αλβανικής επικράτειας θα ήταν όχι μόνο αντισυνταγματική, αλλά και παράνομη.
Παρά τα συνταγματικά και νομικά εμπόδια, υπάρχει η πιθανότητα η πρόταση του Ράμα να προχωρήσει, δεδομένου του ελέγχου που έχει καταφέρει να ασκήσει πάνω στους θεσμούς του κράτους. Εάν ο Ράμα αποφασίσει να προωθήσει αυτό το σχέδιο, η υπόθεση θα μπορούσε να καταλήξει στο Συνταγματικό Δικαστήριο. Ωστόσο, με τη σύνθεση της τρέχουσας δικαστικής αρχής, πολλές από τις πρωτοβουλίες του Ράμα έχουν ήδη κριθεί συνταγματικές, όπως η πρόσφατη συμφωνία με την Ιταλία για τα κέντρα υποδοχής μεταναστών.
Συνεπώς, ενώ η ιδέα ενός «Κράτους των Μπεκτασήδων» φαίνεται ακραία και απίθανη, δεν μπορεί να αποκλειστεί το ενδεχόμενο να προχωρήσει, δεδομένης της πολιτικής δύναμης που διαθέτει ο Ράμα και του τρόπου με τον οποίο έχει κατοχυρώσει την κυριαρχία του στον κρατικό μηχανισμό.
Σχόλια