Όπως ακριβώς το έλεγε ο τίτλος του ρεπορτάζ μας, Πρίστινα και Βελιγράδι έπαιξαν με τη φωτιά και το ευτύχημα να είναι ότι για την ώρα τουλάχιστον δεν κάηκαν. Για να μη πάρουν, βεβαίως, έκταση οι σπινθήρες χρειάστηκε η πυροσβεστική παρέμβαση του αμερικανικού παράγοντα αλλά οι γνωρίζοντες τα της βαλκανικής αθρωπογεωγραφίας κρατούν μικρό καλάθι λέγοντας με νόημα ότι Βελιγράδι, Πρίστινα και Ουάσινγκτον απλώς κλώτσησαν το τενεκεδάκι παρακάτω.

Σε κάθε περίπτωση μόνο αδιάφορη δεν αφήνουν την Αθήνα οι παραπάνω εξελίξεις. Και δεν θα μπορούσε να συνέβαινε διαφορετικά, καθώς οι ειδικοί διαβλέπουν όχι μόνο μία αλλά ακόμη δύο πιθανές νάρκες που απειλούν την ασφάλεια και τη σταθερότητα στην ευαίσθητη περιοχή.

Η πρώτη νάρκη αφορά τη Βόρεια Μακεδονία που έχει πέσει στην… ανάγκη της Βουλγαρίας, προκειμένου η Σοφία να άρει το βέτο για την ενταξιακή πορεία των Σκοπίων στην Ε.Ε.. Το θέμα μοιάζει αρκετά μπλεγμένο καθώς ο διακηρυγμένος συμβιβασμός μοιάζει μετέωρος λόγω των ατελών ψηφοφοριών στη Βουλή των Σκοπίων, αλλά και εξαιτίας της πολιτικής αστάθειας που επικρατεί και στις δύο χώρες (σ.σ. Η Β. Μακεδονία είναι ουσιαστικά χωρίς κυβέρνηση ενώ η Βουλγαρία στήνει κάλπες μετά απ την πτώση της κυβέρνησης Πέτκοφ).

Επειδή η υπόθεση έχει πολύ ψωμί ακόμη αλλά κα έμμεσο ελληνικό ενδιαφέρον, αξίζει να σημειωθεί η άποψη που εκφράζεται από τους επαΐοντες των διεθνών σχέσεων ότι ο «συμβιβασμός» που ζητείται επισήμως από τα Σκόπια ακυρώνει την Συνθήκη των Πρεσπών, υπό την έννοια ότι ενώ η η Ελλάδα αναγνώρισε γλώσσα «Μακεδονική» στο κράτος των Σκοπίων, οι Σκοπιανοί καλούνται τώρα να υπογράψουν ότι η ίδια γλώσσα δεν είναι παρά ένα «βουλγαρικό ιδίωμα». Αντίστοιχα και η επίσημα αναγνωρισμένη από την Ελλάδα “Μακεδονική” εθνότητα αποτελείται από «συστατική εθνότητα» Βουλγάρων!

Η ύπουλη βοσνιακή νάρκη

Η άλλη νάρκη είναι η Βοσνία-Ερζεγοβίνη και μοιάζει πιο… ύπουλη λόγω των ιδιαίτερων εθνοτικών χαρακτηριστικών ης. Ως γνωστόν η χώρα φιλοξενεί σήμερα τρεις κύριες εθνοτικές ομάδες (Μποσνιάκους, Σέρβους και Κροάτες) οι οποίες αν και ορίζονται ως «συστατικές εθνότητες» στο σύνταγμα της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης φαίνεται καιρό τώρα να μην μπορούν να «συγκατοικήσουν» με ένα μίνιμουμ εύρυθμο τρόπο. Αποτέλεσμα; Οι Κροάτες φέρονται να έχουν αποσχιστικές τάσεις που υπό προϋποθέσεις θα οδηγούσαν ακόμη και σε διάλυση τη χώρα. Όπως εξηγούν έμπειροι αναλυτές σαν τον αρθρογράφο Θανάση Κ. του ενημερωτικού ιστότοπου dailypost.gr, οι οποίοι γνωρίζουν τα όσα διαδραματίζονται στην πολυτάραχη Χερσόνησο του Αίμου οι Κροάτες θέλουν να αποκτήσουν ένα ομώνυμο ξεχωριστό κρατίδιο, αντίστοιχο αυτού που έχουν οι Σέρβοι. Η υπόθεση στραβώνει κι άλλο επειδή το κροατικό αίτημα βρήκε τοίχο στην στάση ΗΠΑ και Ε.Ε. ότι τυχόν αποδοχή του θα συνιστούσε κατάργηση των συμφωνιών του Dayton του 1995.

O Kροάτης Πρόεδρος ανταπάντησε ότι έτσι κι αλλιώς οι συνθήκες του Dayton δεν λειτουργούν, η ενιαία κρατική διοίκηση ουσιαστικά δεν υπάρχει, το σερβικό κρατίδιο ετοιμάζεται για ουσιαστική ένωση με τη γειτονική Σερβία. Υπό αυτές τις συνθήκες το επόμενο αναμενόμενο βήμα θα είναι να κάνουν και οι Κροάτες της Βοσνίας το μεγάλο βήμα προς τη «μαμά» Κροατία!

Στην ίδια ανάλυση επισημαίνεται, εξάλλου, ότι η Σερβία εξοπλίζεται πλέον από την Κίνα, ενώ οι Σέρβοι της Βοσνίας εξοπλίζονται από τη Ρωσία. Αυτό το πρίσμα φωτίζει μία άλλη πτυχή της κρίσης του Κοσόβου, δεδομένης της αίσθησης υπεροχής κα ισχύος που νιώθει η Σερβία ώστε να επιβάλει τα «θέλω» της.

Η «παράξενη» ομοιότητα Κοσόβου-Ουκρανίας

Στην εξαιρετικά ενδιαφέρουσα ανάλυση του Θανάση Κ. στο dailypost.gr, υπογραμμίζεται εξάλλου η περίεργη κατ΄ αντιστροφή αντιστοίχηση της κρίσης στην Ουκρανία με αυτήν της κρίσης στο Κόσοβο. Συγκεκριμένα, μετά από τη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας, το Κόσοβο ήταν αναπόσπαστο τμήμα της Σερβίας, αλλά κατοικούνταν κατά πλειοψηφία από Αλβανούς. Όπως, δηλαδή, αποτελούσε αναπόσπαστο τμήμα της Ουκρανίας η περιοχή του Ντομπάς κατοικούμενη κατά πλειοψηφία από Ρώσους.

Τι λέει η ιστορική καταγραφή;

Πως όταν εξεγέρθηκαν οι Αλβανοί του Κοσσόβου και ζήτησαν την απόσχισή τους, οι δυτικοί επενέβησαν και στήριξαν τους αποσχιστές.

>>Όταν η γειτονική Αλβανία βοήθησε τους αποσχιστές Αλβανούς στο Κόσοβο, οι Δυτικοί βοήθησαν την Αλβανία και τους αποσχιστές. Να αφαιρέσουν τμήμα από την εθνική κυριαρχία της Σερβίας.

Όταν η γειτονική Ρωσία επενέβη (με οκτώ χρόνια καθυστέρηση) να βοηθήσει τους αποσχιστές του Ντομπάς, η Δύση κατήγγειλε εισβολή στην Ουκρανία και βοήθησε το Κίεβο.

Α-λα καρτ γεωπολιτικές ευαισθησίες

Γίνεται εύκολα αντιληπτό ότι τέτοιου είδους «συμπτώσεις» και γεωπολιτικές στρατηγικές τύπου όπου «φυσάει ο άνεμος» δεν ευνοούν καμία χώρα, καθώς όλοι έχουν τους δικούς τους σκελετούς κρυμμένους στο ντουλάπι. Δεν είναι τυχαίο ότι αρκετές χώρες μεταξύ των οποίων η Ισπανία, η Ρουμανία, η Σλοβακία, αλλά και η Ελλάδα με την Κύπρο δεν έχουν αναγνωρίσει ως ανεξάρτητη χώρα το Κοσόβο και μάλλον όχι τυχαία. Λόγου χάριν η Ισπανία δεν θέλει να δημιουργήσει προηγούμενο διεθνούς αναγνώρισης απόσχισης, γιατί έχει το πρόβλημα της Καταλωνίας.

Επίσης η Ρουμανία φοβάται απόσχιση της Τρανσυλβανίας περιοχή στην οποία κυριαρχεί το ουγγρικό στοιχείο. Μια από τα ίδια και η Ελλάδα με την Κύπρος που ξορκίζουν το «δεδικασμένο» μια απόσχισης έχοντας ανοιχτή την πληγή της κατεχόμενης Κύπρου και μάλιστα σε μία συγκυρία που ο κατακτητής Τουρκία εκπροσωπεί τον αναθεωρητισμό στην ανατολική Μεσόγειο και ονειρεύεται αλλαγές συνόρων.

Το θέμα είναι πως μπορεί κάποιος να αισιοδοξεί για το ειρηνικό μέλλον της ευρύτερης «γειτονιάς» μας όταν όλοι συμφωνούν στα λόγια και α-λα καρτ ότι οι αποσχιστικές τάσεις αποτελούν ωρολογιακή βόμβα αλλά στην πράξη κάνουν ό,τι περνάει από το χέρι τους για να την πυροδοτήσουν.

iapopsi.gr