Είναι γνωστό πως ο Αλβανός πρωθυπουργός Έντι Ράμα αμέσως μετά τις βουλευτικές εκλογές της 25ης Απριλίου εκκίνησε την διαδικασία αποπομπής του προέδρου της χώρας, Ιλίρ Μέτα με αιτιολογία ενέργειές του που σχετίζονται με τις εκλογές αυτές.

Μετά από πρόταση της κυβερνητικής παράταξης, το κοινοβούλιο προχώρησε στην σύσταση της προβλεπόμενης επιτροπής η οποία ήδη ολοκλήρωσε την πρώτη της συνεδρίαση.

Για την αποπομπή του προέδρου, απαιτείται υπερψήφιση της πρότασης από τα 2/3 του σώματος, ήτοι από 94 βουλευτές. Η κυβέρνηση Ράμα εξέλεξε 74 βουλευτές στις εκλογές του Απριλίου, όσους είχε εκλέξει και το 2017. Με αυτά τα δεδομένα, απαιτούνται 20 ψήφοι πέραν των κυβερνητικών βουλευτών για να αποπεμφθεί ο Μέτα.

Ποιο είναι το σχέδιο του Ράμα;
Κατ' αρχάς, η κοινοβουλευτική περίοδος δεν λήγει την ημέρα των εκλογών. Η βουλή συνεχίζει την λειτουργία της με την υφιστάμενη σύνθεση μέχρι τον ερχόμενο Σεπτέμβριο. Οι νέοι βουλευτές θα λάβουν τότε την θέση τους στο κοινοβούλιο.

Τον Φεβρουάριο του 2019, όλοι οι βουλευτές της αντιπολίτευσης παραιτήθηκαν με σκοπό να προκαλέσουν την παραίτηση της κυβέρνησης. Ο Ράμα κατάφερε να ανταπεξέλθει επιτυχώς της πίεσης αφού βρήκε πρόθυμους επιλαχόντες να συμπληρώσουν τις έδρες της αντιπολίτευσης ώστε να συνεχίσει να λειτουργεί το κοινοβούλιο. Οι επιλαχόντες αν και τυπικά κατέχουν θέσεις τις αντιπολίτευσης, αποτελούν "αντάρτες" για τα κόμματά από των οποίων τις λίστες βρέθηκαν στη βουλή και θεωρείται πως στηρίζουν την κυβέρνηση. Ανάμεσα σε αυτούς, πιστεύει ο Αλβανός πρωθυπουργός ότι θα βρει τις 20 - αν όχι περισσότερες - ψήφους που χρειάζεται για την αποπομπή του Προέδρου.

Γιατί τόση βιασύνη;
Είναι ξεκάθαρο, πως η διαδικασία εκτελείται με μέθοδο "fast track" ώστε να ολοκληρωθεί στην τρέχουσα κοινοβουλευτική περίοδο. Τον Σεπτέμβριο που η αντιπολίτευση θα βρίσκεται ξανά στα έδρανα, δεν υπάρχει περίπτωση να βρει ο Ράμα τις ψήφους που απαιτούνται. Η πρόταση αποπομπής, η συλλογή των απαραίτητων υπογραφών, η σύσταση της επιτροπής και η πρώτη συνεδρίαση αυτής έγιναν σε χρόνο ρεκόρ. Δεν θα ήταν μεγάλο ρίσκο να υποθέσει κανείς ότι, το σχέδιο είχε καταρτιστεί πριν ο ίδιος ο Μέτα προχωρήσει στις "αντισυνταγματικές ενέργειες" που του καταλογίζονται. Ρεκόρ αποτελεί και ο χρόνος που έχει στην διάθεσή της η επιτροπή για να βγάλει το πόρισμά της: ενώ σε αντίστοιχες ή μικρότερης σημασίας περιπτώσεις αντίστοιχες επιτροπές είχαν τουλάχιστον 3 μήνες στην διάθεσή τους, η συγκεκριμένη έχει μόνο τρεις εβδομάδες.

Ποιο θα είναι το αποτέλεσμα;
Αν και το πιθανότερο σενάριο είναι η βουλή να αποφασίσει υπέρ της αποπομπής του προέδρου, η πρόσφατη ιστορία δείχνει πως καθόλου σίγουρη δεν είναι η αποπομπή του. Η προηγούμενη προσπάθεια, ακυρώθηκε μετά από αρνητική εισήγηση της Επιτροπής της Βενετίας.

Ήπιο πραξικόπημα
Οι ενέργειες της κυβέρνησης Ράμα για την αποπομπή του προέδρου της χώρας, είναι τυπικά νόμιμες. Το πνεύμα του νόμου επιβάλλει όμως η διαδικασία αποπομπής του προέδρου να είναι διαφανής, προσεκτική και να δίνει σε όλες τις πλευρές την δυνατότητα να εκπληρώσουν τον ρόλο τους σε αυτήν. Με την απουσία της αντιπολίτευσης από μια απόφαση που απαιτεί τα 2/3 των βουλευτών, δεν μπορούμε παρά να μιλάμε για ξεκάθαρη εκτροπή από τις αρχές της δημοκρατικής διακυβέρνησης. Ανεξάρτητα από την έκβαση του ζητήματος, οι ενέργειες αυτές έρχονται να προστεθούν σε πλήθος περιστατικών διαφθοράς και αυταρχισμού, ενδεικτικά για την ποιότητα του πολιτικού συστήματος στην Αλβανία.