Μια ανάλυση στο μοντέλο των εκλογικών συνασπισμών της Αλβανίας και στο μοντέλο που θέλει να επιβάλει ο Ράμα

Η πλειοψηφία του Σοσιαλιστικού Κόμματος αναζητά εδώ και αρκετό καιρό να αλλάξει μονομερώς το μοντέλο των εκλογικών συνασπισμών, σε μια διαδικασία που δεν είναι διαφανής και ξεκάθαρη για τους πολίτες και τα κόμματα της αντιπολίτευσης.

Αλλά τι αναμένεται να αλλάξει και ποιες είναι οι συνέπειες αυτής της αλλαγής;

Ας δούμε τι συμβαίνει με τις τροποποιήσεις του Εκλογικού Κώδικα σχετικά με τους προεκλογικούς συνασπισμούς.

Σύμφωνα με το τρέχον μοντέλο συνασπισμών, τα κόμματα που συμμετέχουν στις εκλογές έχουν το δικαίωμα να σχηματίζουν ελεύθερα εκλογικούς συνασπισμούς μεταξύ τους, χωρίς περιορισμούς.

Αρκεί να ειδοποιήσουν την Κεντρική Εκλογική Επιτροπή της χώρας με επιστολή και ο συνασπισμός θεωρείται σχηματισμένος. Ωστόσο, παρά το γεγονός ότι είναι μέρος ενός συνασπισμού, τα κόμματα ανταγωνίζονται μεταξύ τους σαν να μην ήταν καθόλου σε συνασπισμό.

Έτσι ανταγωνίζονται πάλι ο ένας τον άλλον, ο καθένας με έναν ξεχωριστό κατάλογο υποψηφίων και στην ψηφοφορία οι πολίτες ψηφίζουν μόνο τα κόμματα και όχι τους συνασπισμούς.

Πρόκειται συνεπώς για συνασπισμούς μόνο στο όνομα, χωρίς καμία υποχρέωση στην πράξη για τους ψηφοφόρους.

Η σοσιαλιστική πλειοψηφία αποφάσισε να αντικαταστήσει το μοντέλο των ξεχωριστων καταλόγων των συνασπισμών με ένα νεο μοντέλο συνασπισμών που θα έχουν κοινούς κατάλογους υποψηφίων.

Σε αυτό το νέο μοντέλο, τα κόμματα του συνασπισμού πρέπει να ανταγωνιστούν έναν κοινό κατάλογο υποψηφίων και να εγγραφούν ως ένα κοινό εκλογικό κόμμα.

Έτσι, σε αυτήν την περίπτωση, οι πολίτες που ψηφίζουν ψηφίζουν μόνο τον συνασπισμό και όχι τα κόμματα του συνασπισμού ξεχωριστά.

Γιατί όμως η σοσιαλιστική πλειοψηφία επιδιώκει να αλλάξει τον τύπο των προεκλογικών συνασπισμών;

Το Σοσιαλιστικό κόμμα, το οποίο έχει καταστήσει σαφές αρκετές φορές ότι θα κατέβει αυτόνομο στις εκλογές, αντιμετωπίζει έναν μεγάλο συνασπισμό της αντιπολίτευσης, ο οποίος πιθανότατα να συγκεντρώνει περισσότερες ψήφους απ' οτι το ΣΚ μόνο του.

Αλλά το τρέχον μοντέλο ευνοεί τα κόμματα που συμμετέχουν σε συνασπισμούς και τιμωρεί όσα μετέχουν στις εκλογές μόνα τους.

Για να μην χάσει την εξουσία, ο πρωθυπουργός Έντι Ράμα αλλάζει τον τύπο των συνασπισμών, τον οποίο δημιούργησε το 2008.

Με το τρέχον μοντέλο των προεκλογικών συνασπισμών, τα κόμματα σε προεκλογικούς συνασπισμούς έχουν το πλεονέκτημα να μπορούν να συνδυάσουν τις παραπάνω ψήφους μεταξύ τους, για να συμπληρώσουν τις ψήφους που απαιτούνται για να εκλέξουν βουλευτή.

Ας δούμε ένα συγκεκριμένο παράδειγμα:

Ας υποθέσουμε ότι απαιτούνται 105 ψήφοι για την εκλογή ενός βουλευτή:

Τέσσερα κόμματα που συμμετέχουν στις εκλογές πέτυχαν τα ακόλουθα αποτελέσματα:

Το Κόμμα Α, αγωνίζεται από μόνο του και έλαβε 100 ψήφους.

Τα κόμματα Β, Γ και Δ - που βρίσκονται σε συνασπισμό - έλαβαν 50, 40 και 15 ψήφους.

Με αυτά τα αποτελέσματα, κανένα από τα κόμματα δεν μπορεί να εκλέξει βουλευτή.

Από το κόμμα Α λειπουν 5 ψήφοι, και απο τα άλλα πολύ περισσότερες.

Αλλά τα κόμματα του συνασπισμού συνδυάζουν τις ψήφους τους και συμπληρώνουν τις 105 ψήφους που απαιτούνται για έναν βουλευτή. Η εκλογική έδρα βάση συμφωνίας παραχωρείται στο Κόμμα Β, το οποίο έχει περισσότερες τις ψήφους από τα άλλα δύο στον συνασπισμό.

Αυτό το σχέδιο ευνοεί τα κόμματα σε προεκλογικούς συνασπισμούς και αυτό προσπαθεί στο Σοσιαλιστικό κόμμα να αποφύγει βλέποντας πως δεν υπάρχει πιθανότητα κάποιο υπολογίσιμο κόμμα να σχηματίσει μαζί του συνασπισμό.

Οι αλλαγές του εκλογικού νόμου προδίδουν πως ο Ράμα θεωρεί χαμένη την παρτίδα ενάντια στους συνασπισμούς της αντιπολίτευσης.