Στη Σάμο, στέκει αγέρωχη η Σήραγγα του Ευπαλίνου, ένα αριστούργημα μηχανικής και δεξιοτεχνίας που χτίστηκε γύρω στο 550 π.Χ. Ακόμα και με τα σημερινά πρότυπα, η κατασκευή της αποτελεί θαύμα, καθώς αποτελεί ένα από τα πρώτα έργα μεγάλης κλίμακας σήραγγας στην ιστορία.
Με μήκος άνω των 1000 μέτρων, η σήραγγα σκάφτηκε από δύο αφετηρίες και ενώθηκε με εντυπωσιακή ακρίβεια στο κέντρο. Ο Ευπαλίνος, ο μηχανικός που φέρει το όνομά του, πιθανότατα χρησιμοποίησε γεωμετρικές αρχές όχι μόνο για την ευθυγράμμιση, αλλά και για την προσαρμογή της πορείας, αποφεύγοντας παράλληλα το σκληρό βράχο.
Για περισσότερα από 1100 χρόνια, η σήραγγα λειτουργούσε ως υδραγωγείο, τροφοδοτώντας την πόλη του Πυθαγορείου με γλυκό νερό. Η αντοχή και η σημασία της για την ύδρευση της Σάμου είναι αδιαμφισβήτητες, καθιστώντας την ένα αξιόλογο επίτευγμα μηχανικής ακόμα και σήμερα.
7 στοιχεία που εντυπωσιάζουν:
- Η κατασκευή βασίστηκε σε γεωμετρικές αρχές, όπως αυτές που κωδικοποίησε ο Ευκλείδης αιώνες αργότερα.
- Ο Ηρόδοτος αναφέρεται στην σήραγγα στο έργο του, συμβάλλοντας στην ανακάλυψή της.
- Η σήραγγα τροφοδοτούσε με νερό την πόλη του Πυθαγορείου για 1100 χρόνια.
- Κατασκευάστηκε για να αντλεί νερό από μια κρυμμένη πηγή, 52 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας.
- Διαθέτει μήκος άνω των 1000 μέτρων και δύο ανοίγματα που τροφοδοτούν μια μεγάλη δεξαμενή.
- Η δεξαμενή στηριζόταν από 15 κολώνες και κρυβόταν από ογκώδεις πέτρινες πλάκες.
- Η Σήραγγα του Ευπαλίνου περιλαμβάνεται στον Κατάλογο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO και έχει αναγνωριστεί ως Διεθνές Ιστορικό Ορόσημο Πολιτικής Μηχανικής.
Αποτελώντας μαρτυρία της τεχνογνωσίας και της επινοητικότητας των αρχαίων Ελλήνων, η Σήραγγα του Ευπαλίνου στέκει ως μνημείο με διαχρονική αξία και ιστορική σημασία, υπενθυμίζοντας μας την ευρηματικότητα και την πρόοδο που επιτεύχθηκαν στην αρχαιότητα.